Scheten! Iedereen laat ze weleens. Soms is het alleen een hard geluid. Een andere keer stinkt een scheet heel erg. Maar waarom laat je scheten? En waarom stinken ze eigenlijk? Zondag 13 maart neemt scheikundige Jan van Maarseveen van de Universiteit van Amsterdam kinderen mee in de wereld van moleculen en atomen tijdens de Wakker Worden Lezing bij Science Center NEMO.
Van Maarseveen
Van Maarseveen is organisch chemicus en doet onderzoek naar hoe de natuur op het allerkleinste niveau werkt. Hij maakt ingewikkelde moleculen na die in de natuur voorkomen. Moleculen zijn de bouwstenen van de natuur. Je lijf bestaat bijvoorbeeld helemaal uit moleculen. Sommige moleculen vormen samen cellen van je huid, andere moleculen vormen de schubben van je haar. De lucht bestaat ook uit moleculen: zuurstof- en stikstofmoleculen.
“De geur die vrijkomt als je een scheet laat, heeft alles te maken met het verteren van eten,” vertelt Van Maarseveen. “Om te leven, moet je eten. Dat levert energie en bouwstenen voor je lichaam.” Bacteriën knippen de eiwitten van je eten in kleinere stukjes die terecht komen in je bloed. Eiwitten bestaan uit aminozuren. Bacteriën breken deze aminozuren ook af en scheiden daarbij in je lijf gassen uit. Er bestaan wel twintig verschillende aminozuren en in één daarvan zit zwavel. Van Maarseveen: “En alles waar zwavel in zit, stinkt.”
ZIE OOK: Ontdek de NEMO Energetica tentoonstelling 2016
Er zijn overigens maar heel weinig zwavelmoleculen in de lucht nodig voor je neus om ze te ruiken. Tijdens de lezing in Amsterdam demonstreert Van Maarseveen hoeveel dat precies is. Ook wordt duidelijk dat alles wat ook maar een beetje stinkt, zwavel bevat. Van Maarseveen: “Het spul dat stinkdieren uitscheiden, bevat zwavel. Maar ook gas waar je op kookt en je haar bevatten zwavelmoleculen.”
Kinderen tussen 8 en 12 jaar die van alles te weten willen komen over de werking van vieze luchtjes, kunnen zondag 13 maart deelnemen aan de Wakker Worden Lezing, om 11.00 en 13.00 uur bij Science Center NEMO in Amsterdam.
