Middelburg is de kleinste provinciehoofdstad van Nederland, Vanuit dit stadje maak je gemakkelijk een fietsrondje over het mooie en veelzijdige eiland Walcheren. Langs de wetlands met de weidevogels, en door dromerige dorpjes. Domburg was er vroeger voor de jetset. Vanaf de zeedijk bij Westkapelle kijk je uit over de Noordzee. Vlissingen kent een roemrijk verleden als geboorteplaats van zeeheld Michiel de Ruyter. Dan is er natuurlijk ook nog Middelburg zelf met de Abdij, het middeleeuwse stadhuis en 1100 andere rijksmonumenten. Tijd voor het Fietsrondje van de maand september 2023.
Inhoudsopgave van dit Fietsrondje van de maand
Door op een link te klikken scrol je direct naar een onderdeel van dit fietsrondje.
- Het Fietsrondje van deze maand
- Route-informatie
- Routebeschrijving met knooppunten
- Horeca en winkels onderweg
- Middelburg
- Verblijf tips voor overnachten in Middelburg
Het Fietsrondje van deze maand
De Stationsbrug over het Kanaal van Walcheren lijkt op een monument van staal uit vervlogen jaren. Toch dateert deze imposante draaibrug pas uit 1950. De nieuwe brug was destijds noodzakelijk, omdat de oude brug uit 1871 tijdens de slag om de Schelde in 1944 was verwoest.
Tot 1970 was de Stationsbrug de enige oeververbinding over het kanaal in Middelburg. In dat jaar kwam de Schroebrug. Daarvoor moest al het verkeer over de smalle draaibrug. Maar ook daarna werd het steeds meer een probleem om aan de overkant te komen. Pas in 2011 kwam het Dampoort-Aquaduct gereed. Hiermee kon ook de binnenstad ontlast worden van doorgaand autoverkeer. De route brengt ons langs de historische panden aan de Binnenhaven.
De meest statige panden van Middelburg staan volgens ons in de Koepoortstraat. De poort zelf staat er na bijna 300 jaar nog florissant bij. Jammer dat we niet door de poort zelf mogen fietsen: door een soort ereboog de oude stad verlaten.
Langs de Noordsingel krijgen we een fraai uitzicht over de groene wallen aan de overzijde van het water. De lage huisjes van de lintbebouwing van Sint Laurens dienen zich aan, maar daarna duiken we de ruimte in.
Paradijs voor de weidevogels
Natuurreservaat Sint Laurense Weihoek is een laag gelegen nat gebied. Afgraving van het veen en inklinking door ontwatering hebben na de Middeleeuwen voor verdere verlaging van het gebied gezorgd. Het is te nat voor landbouw, maar is wel ideaal voor de weidevogels.
Dit unieke gebied is een trekpleister voor een grote diversiteit aan vogels. Omdat de vogels gewend zijn aan voorbijgangers, laten ze zich van dichtbij bestuderen. Tijdens het broedseizoen zie je regelmatig kuikens van kieviten, tureluurs en grutto’s lopen.
Vanaf het fietspad vormen het getjilp en gezang van onze gevederde vrienden de enige geluiden die onze oren waarnemen.
Vanaf het fietspad vormen het getjilp en gezang van onze gevederde vrienden de enige geluiden die onze oren waarnemen. De toren Lange Jan van Middelburg blijft als een soort wachter boven het landschap uitsteken.
De kerk van Grijpskerke
Grijpskerke, wie heeft deze prachtig naam ooit bedacht. Vanaf de oude Kerkring kunnen we de kerk als het ware zo grijpen. In Grijpskerke had de uit Zeeland afkomstige Jacob Cats een huis. Cats die leefde van 1577 tot 1660 was een dichter, maar de poëet had ook de status van een belangrijke politicus. Bij ingewikkelde problemen was hij adviseur. Zijn bijnaam was Vadertje Cats.
Het optrekje van Cats in Den Haag was aanzienlijk groter dan zijn woning in Grijpskerke. De Haagse woning is nu het Catshuis. Sinds 1963 de ambtswoning van de premier van ons land. Een ideale plek om rustig te overleggen: vooral op zondagmorgen. Bij Oostkapelle bereiken we de duinenrij. Deze rij is smal en broos, maar bij Oostkapelle is de strook vrij breed voor Zeeuws begrippen.
Golfbrekers in de zee moeten de kracht van de aanvallen van de zee en de wind temperen. Pal achter de duinen fietsen we door een bos, zie foto hieronder.
Kasteel Westhove
Even achter de duinenrij is ook het kasteel Westhove. Het verdedigingwerk stamt oorspronkelijk uit de 13e eeuw, maar van het uitgestrekte middeleeuwse verdedigingwerk is nog slechts een beperkt deel over. Dit moet een gigantisch complex zijn geweest. De burcht hoorde oorspronkelijk bij de Abdij van Middelburg.
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog was Westhove een Spaans bolwerk, maar de watergeuzen slaagden erin om in 1672 de Spanjaarden te verdrijven. Dat ging niet zonder slag of stoot. Na de aftocht van de Spanjaarden lagen grote delen van het eens zo trotse kasteel in puin. Daarna is Westhove diverse keren ingrijpend verbouwd. Het fraai in een waterpartij gelegen complex is nu een hostel van Stayokay. Fietsers zijn welkom, maar tijdig reserveren geldt als aanbeveling.
Mondain Domburg
Domburg geldt ook wel als de parel van de kust van Welcheren.
Al in de Romeinse tijd was hier een nederzetting. In 1834 begon voorzichtig de opkomst van het badtoerisme. Domburg is de op een na oudste badplaats van Nederland. Alleen Scheveningen is ouder.
De groei kwam pas goed op gang in de tweede helft van de 19e eeuw, nadat de spoorlijn door Zeeland gereed was gekomen. Uit die tijd dateert het uitgebreide Badpaviljoen. Het complex in de stijl van Nederlandse neorenaissance stijl vormt een groot contrast met de eenvoudige minuscule huisjes op Walcheren. Vele grootheden deden vanuit het Badpaviljoen een zeewaterkuur.
Dat zou een heilzame werking hebben. Na de glorie kwam ook hier het verval. Gelukkig blinkt het Badpaviljoen alweer als van ouds. De balzaal is een droomplek voor bruiloften met allure.We kunnen de verleiding niet weerstaan. Het kost wel wat, maar toch nemen we plaats op het terras met uitzicht op de zee. Terwijl de golven op ons afrollen genieten we van onze versnaperingen in dit decor van een Rijksmonument.
Bres in de duinen
Bij de Westkaap van Walcheren sloeg de zee in de 15e en de 16e eeuw tijdens diverse stormen op diverse plaatsen een bres in de duinen. Vanuit hun mentaliteit van ik worstel en kom boven lieten de Zeeuwen het er niet bij zitten. De Westkapelse Zeedijk van vijf kilometer lengte is in de loop der eeuwen steeds verbeterd tot een robuuste beschermer.
Wat de zee niet lukte, kregen Britse bommenwerpers in 1944 wel voor elkaar. De zware bommenlast veroorzaakte een gat in de dijk en het zeewater stroomde Walcheren binnen. Dit alles om tijdens de slag om de Schelde de Duitse militaire kracht te breken. Door de hevige stroom bij de gaten ontstonden diepe kolken achter de dijk. Na de oorlog werden de gaten in de dijk hersteld en kon het water worden weggepompt, maar in de Westkapelse Kreek bleef het water met 16 meter diepte staan. De kreek heeft zich ontwikkeld tot een fraai gebied van brakwater.
Westkapelle is een nietig vlekje op de kaart, maar toch mag het zich een stad noemen.
De plaats is trots op de stadsrechten uit 1223. Tot in de tweede helft van de vorige eeuw droeg nog een groot deel van de bevolking dagelijks de eigen klederdracht.
Er zijn nu nog twee dames op gevorderde leeftijd die trouw blijven hun traditie. Op Tweede Pinksterdag zie je meer mensen in klederdracht, want dan is het klederdrachtendag.
Dijk- en Oorlogsmuseum
We komen diep onder de indruk tijdens een bezoek aan het Dijk- en Oorlogsmuseum met alles over de geschiedenis, de strijd tegen het water en de oorlogsjaren. Ter herinnering aan de strijd in de oorlog staat op de dijk dreigend een Sherman tank opgesteld.
Opmerkelijk is de vuurtoren die niet bij de zee zelf staat. Het baken met draaiend licht is geplaatst op de toren van de afgebrande Willibrorduskerk. Mondriaan legde deze toren vast op het doek.
Vanaf het fietspad krijgen we een heerlijk uitzicht over de Westkapelse Kreek.
In de de duinen waarschuwt een bord ons: Pas op zand!
Niet veel verder zien wat overblijfselen van de Duitse Atlantik Wall met de naam Wiederstandsnest Fledermaus. Dit nest bood niet alleen verdediging vanuit zee, maar ook vanuit de rug door onder andere tankversperringen.
Stad van Michiel de Ruijter
Er is op Walcheren geen hoogbouw aan de kust, behalve aan de boulevard van Vlissingen. De torens zijn echter rank. Niet zo hoog maar wel opvallend in Belgische stijl is de Belgische Loodsensociëiteit. Gebouwd voor Belgische loodsen. Zij hadden schepen veilig van Antwerpen naar de zee geloodst. Na hun dienst hadden de loodsen hier de mogelijkheid om op z’n Vlaams een pintje te drinken.
Ze konden hier ook overnachten. Dit etablissement stond erom bekend dat deze tent nog open was, als alle andere horecagelegenheden in Vlissingen al lang gesloten waren. Tegenwoordig is het een gewoon hotel-café-restaurant. De sfeer is nog altijd duidelijk Vlaams. Op het havenhoofd prijkt het standbeeld van zeeheld Michiel de Ruyter, die hier in Vlissingen in het jaar 1607 het eerste levenslicht zag.
De Belgische Loodsensociëiteit
Als elfjarige ging de jonge Michiel naar zee als scheepsmaatje, maar werkte zich op tot admiraal. De Ruyter was al met pensioen tot hij werd opgeroepen als commandant der Nederlandse vloot. Hij voerde tal van zeeslagen tegen de Engelse en de Fransen. Op 69 jarige was De Ruyter nog in actie toen de admiraal tijdens een zeeslag werd getroffen door een kanonskogel van de Fransen. De tegenstanders brachten daarop een eerbewijs met saluutschoten. De vlootvoogd ligt begraven in de Nieuwe Kerk in Amsterdam. We maken een soort ererondje om de oude Vissershaven en fietsen weer langs het Arsenaal op de Oranjemolen af. Ook hier worden we herinnerd aan de Tweede Wereldoorlog met het bevrijdingspad Uncle Beach.
Dit gebied vertelt het verhaal van de bezetting, de bevrijding en de burgerbevolking van Vlissingen ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. De bevrijding van Vlissingen speelde een grote rol in de ‘Slag om de Schelde’. Heden ten dage is het even heerlijk fietsen langs het water.
Wind in de Zeilen
Bij de punt maken we een scherpe draai naar de sluizen voor het station van Vlissingen met de opmerkelijke architectuur. Een creatie van Sybold van Ravesteyn, die na de Tweede Wereldoorlog tal van karakteristieke stationsgebouwen ontwierp. Diverse van deze stations zijn inmiddels gesloopt, omdat ze niet meer functioneel waren door de uitbreiding van het aantal treinreizigers. Voorbeelden van dit soort verdwenen gebouwen zijn Rotterdam Centraal, Utrecht Centraal en ’s-Hertogenbosch. Het station Vlissingen is Rijksmonument. Het station moet het middelpunt worden van een nieuwe bruisende wijk, met als motto “Wind in de Zeilen.”
Op het fietspad langs het Kanaal door Walcheren komt de Lange Jan van Middelburg als een soort baken steeds dichterbij. Aan de voet van een andere toren genieten we na op een terras op de Markt met het historische stadhuis.
Het historische stadhuis van Middelburg
Route-informatie
Fietsroute: Middelburg-Walcheren
Land: Nederland
Provincie: Zeeland
Lengte: 51 km
Beginpunt: Station Middelburg
Eindpunt: Station Middelburg
Routebeschrijving met knooppunten
Knooppunt 58 is voor het station van Middelburg. Volg de knooppunten: 5, 59, 4, 3, 54, 21 (ga bij 21 even Grijpskerke in en dan weer terug naar 21), 23, 22, 20, 16, 14, 10, 40, 42, 44, 80, 81, 88, 86, 85, 87, 83, 38, 57, 58.
Op https://routiq.com vind je nog meer fietsroutes en wandelroutes
Ontvang elke maand gratis het Fietsrondje van de maand
Vul je e-mailadres in om een e-mail te ontvangen als er nieuwe fietsrondjes en verhalen beschikbaar zijn van Bert.
"*" geeft vereiste velden aan
Horeca en winkels onderweg
Het kost langs deze route weinig moeite om onderweg een etablissement te vinden. Langs de route staan speciale fietscafés op de bordjes aangegeven. Fiets je op een e-bike, dan kun je daar jouw accu opladen. Bij Domburg en langs de Zeeuwse Riviera tussen Westkapelle en Vlissingen tref je ook tal van strandpaviljoens.
8 km. Grijpskerke
De Gouwe Geijt tegenover de kerk. Een bijzondere gelegenheid met opvallend lage prijzen. Hiervoor moet je even van de route af het dorp in. Open vanaf 10:00 uur. Dit kan wel eens later worden, als het de nacht ervoor nog lang gezellig was.
De Gouwe Geijt
14 km . Oostkapelle
In Oostpakkels zijn meerdere keuzes.
19 km Domburg
Kasteel Westhove. Verder ruime keuze in Domburg.
Tuin van Kasteel Westhove
25 km Westkapelle
Museum het Polderhuis, maar ook andere keuze.
31 km Zoutelande
Ruime keuze in Zoutelande.
35 km Dishoek
Meerdere keuzes in Dishoek.
42 km Vlissingen
Museum Scheldewerf. In Vlissingen is verder ruime keuze.
Middelburg
Het stadje op het voormalige eiland Walcheren is met slechts 42.000 inwoners verreweg de kleinste provinciehoofdstad van Nederland. Middelburg heeft echter een rijk historisch verleden. Ondanks zware schade tijdens de Tweede Wereldoorlog is veel van de oude structuur bewaard gebleven. Groot voordeel van deze kleine hoofdstad is dat alle bezienswaardigheden en voorzieningen op loopafstand van elkaar liggen. Middelburg is een ook een knus stadje waar je je snel thuis voelt.
Abdij Middelburg
Belangrijk voor Middelburg was de vestiging van de Abdij in de 12e eeuw. Een abdij was destijds een belangrijk centrum van onderwijs, wetenschap en cultuur. De Abdij van Middelburg groeide ook uit tot een centrum van macht. De abt was ook bisschop van Zeeland. Na de reformatie kreeg de Abdij een nieuwe functie als Hof van Zeeland. Nog altijd zetelt hier het provinciehuis van Zeeland.
Een ander deel van het complex doet dienst als Zeeuws Museum. De collectie in dit museum geeft een uitstekend beeld van de geschiedenis van Zeeland, met natuurlijk: Ik worstel en kom boven. Blikvanger voor heel Walcheren is de ruim 90 meter hoge abdijtoren met als bijnaam de Lange Jan.
Ter weerzijden van de toren bevinden zich 2 historische kerken. De Koorkerk was alleen toegankelijk voor de monniken en de Nieuwe Kerk was er ook voor overige kerkbezoekers. In de kloostergang om de binnenplaats beleef je nog de altijd de wereld der monniken vol rust, gebed en gezang.
Stadhuis
De gotische vormen van het stadhuis hebben een Zuid-Nederlands karakter. Tegen de gevel prijken beelden van Zeeuwse graven en gravinnen. Het gebouw heeft echt status. In de Tweede Wereldoorlog werd het stadhuis zo goed als verwoest. Er stonden alleen nog een paar muren overeind. De heropbouw nam vele jaren in beslag.Het stadhuis wordt alleen nog maar gebruikt voor ceremoniële gelegenheden. Bij het station is het moderne stadskantoor.
De Oostkerk
De Oostkerk is van na de reformatie en is dus als protestantse kerk ontworpen. In deze koepelkerk zaten de gelovigen in een ring om de kansel. De laatste kerkdienst was in 2017. Het kerkgebouw heeft sinds 2019 een culturele functie met onder andere concerten van de Zeeuws popgroep BLØF.
De Oostkerk
Bolwerken
Om de oude stad zie je nog duidelijk de contouren van de bolwerken. Het is nu een groene ring met grote bomen. Op de bolwerken staan nog altijd 2 molens. Middelbug had ooit negen stadspoorten. De Koepoort uit 1735 is de enige poort die nog fier overeind staat.
VOC-stad
Middelburg is onmiskenbaar een VOC-stad. Na Amsterdam de tweede VOC-stad, nog voor Hoorn, Talrijke huizen herinneren nog aan deze periode. Middelburg telt maar liefst 1100 Rijksmonumenten. Dat is rijkelijk veel voor zo’n kleine stad. Na de tijden van voorspoed kwam het verval. Middelburg begon pas op te leven aan het einde van de 19e eeuw toen de spoorlijn met de dammen tussen Walcheren en Zuid-Beveland en Zuid-Beveland en Brabant ineens veel dichterbij bracht met de rest van Nederland.
Struin door de steegjes
Middelburg kent tal van steegjes. Sommige steegjes liggen goed verborgen, zoals de Kuiperspoort. Het fotogenieke steegje lijkt dood te lopen, maar dan sta je voor een poortje.Je kunt een speciale stegentocht maken. Een goed beeld van Middelburg geeft de Kunst en Cultuurroute.
Opmerkelijk is het winkelaanbod in Middelburg. Niet alleen maar de bekende winkelketens, maar ook bijzondere winkeltjes, Op en rond de Markt tref een ruime keuze aan leuke horeca-etablissementen. Let op de maandagen. Op deze dag is veel gesloten. De Tourist Info (VVV) is in Boekhandel de Drukkery op de Markt van Middelburg: een van de leukste boekhandels in ons land met een ruime sortering. Daar zijn ook handige fietsknooppuntenkaarten en andere fietsroutes te verkrijgen.
Verblijf tips voor overnachten in Middelburg
Hotel de Nieuwe Doelen is een traditioneel hotel in Middelburg. Mooie en ruime kamers. Goed ontbijt. Vriendelijke ontvangst. Bij mooi weer terras in de achtertuin. Gezellige bar. Ingesteld op fietsers. Voor na het fietsen kun je de welness met jacuzzi reserveren. Ideaal om je spieren te verwennen na een dagje fietsen. Het hotel heeft een fietsenstalling met oplaadpunt voor e-bikes. Pal tegenover het station en bij het begin- en eindpunt van de route. Op loopafstand van de Markt en alle bezienswaardigheden in de stad. Een deel van de kamers is niet bereikbaar met de lift. Wil je een kamer bereikbaar met de lift, vraag daar vooraf om.
Pech onderweg met de Fiets?
Krijg je pech onderweg met je elektrische fiets? Met de speciale fietsverzekering voor e-bikes komt er iemand naar je toe. Ben je betrokken bij een ongeval met jouw fiets? Dan krijg je ook juridische hulp aangeboden bij deze verzekering. Al vanaf €2,08 per maand (€2,42 voor e-bikes) ben je verzekerd tegen diefstal. Schade en pechhulp voor je fiets zijn optioneel af te sluiten. Bekijk alle voordelen van Allianz Assistance.
