Amsterdam heeft de veelbezongen Amstel, maar Rotterdam heeft de Rotte. Door de waterafvoer uit de inpolderingen is het eeuwenoude riviertje op diverse plaatsen zo breed geworden dat gesproken wordt over de Rottemeren. Vanuit de wolkenkrabbers in de wereldhavenstad fiets je zo de rust en de ruimte in. Sinds september mogen fietsen mee in de IntercityDirect naar Rotterdam Centraal. 


Het Groothandelsgebouw in Rotterdam

Aan de linkerzijde van Rotterdam is het Groothandelsgebouw. In de tijd van de wederopbouw na de verwoestingen in de Tweede Wereldoorlog symboliseerde dit rijksmonument het herrijzen van de stad. Door de bombardementen waren tal van bedrijven op zoek naar bedrijfsruimte en zo ontstond het initiatief voor dit bedrijfsverzamelgebouw van ruim 200 meter lengte.

Destijds het grootste gebouw van ons land

Ondanks de acht verdiepingen valt het Groothandelsgebouw een beetje in het niet door alle hoogbouw in de omgeving die later tot stand is gekomen. Er zitten kantoren en winkels, verdeeld over diverse niveaus, waar een 1,5 kilometer lange ‘weg’ doorheen loopt. Met meer dan 170 huurders is het gebouw een kleine stad en dé ontmoetingsplek voor nationale en internationale ondernemers.
In het gebouw is het vermaarde etablissement Engels: een begrip in Rotterdam dat jarenlang gedreven werd door de familie Engels. Aan het interieur uit de jaren ’50 van de opening is lange tijd niets veranderd. Engels bleef voor de Rotterdammers Grande Allure. Toch kwam de klad erin, omdat de hedendaagse consument andere eisen begon te stellen aan een horecabedrijf. Daarbij kwam dat het etablissement jarenlang verborgen lag achter de bouwput van het nieuwe Centraal Station van Rotterdam. Klanten vinden het ook niet prettig om op planken over het zand te lopen. Het resultaat was dat de familie Engels gedwongen werd om de eens zo vermaarde zaak te verkopen. In 2014 ging de zaak dicht voor een langdurige verbouwing. Engels werd totaal gestript voor een grondige verbouwing. De retrostijl doet wel denken aan de jaren’50. Burgemeester Aboutaleb kwam op 2 maart 2015 persoonlijk naar Engels om de geheel vernieuwde zaak te openen. 


Nostalgisch Engels in het groothandelsgebouw

Rijksmonument Diergaarde Blijdorp


Eigenlijk zijn we op de fiets al snel de dichtere bebouwing van de stad uit, maar eerst komen we nog langs Diergaarde Blijdorp: een van de oudste dierenduinen van ons land uit 1855. Ondertussen is het park twee keer verhuisd. Toen de oorlog in 1940 uitbrak was Blijdorp midden in de verhuizing. Het oude park werd getroffen door enkele bommen. Het gevolg was dat een zebra verdwaald rond liep in een winkelstraat en zeeleeuwen door de singels zwommen. Nog in het eerste oorlogsjaar in 194O kon de nieuwe dierentuin geopend worden. Architect Sybold van Ravesteyn stond bekend om voor voorkeur voor barokke krullen en ronde vormen. Blijdorp heeft als enige dierentuin de status van Rijksmonument. In 2001 breidde Blijdorp uit naar de andere kant van de spoorbaan richting Gouda.

Station Maas werd in 1940 gebombardeerd.


Later op de route passeren we deze spoorbaan, maar ook de nieuwe hogesnelheidslijn. 
Spotters staan aan het einde van de startbaan van de luchthaven van Rotterdam, die ooit de naam had Zestienhoven. 
Er is veel discussie geweest over de hogesnelheidslijn, die te veel zou inbreken in het landschap en teveel lawaai zou verzorgen. Daarom zijn delen van deze snelle spoorlijn verdiept aan gelegd. Andere stukken gaan door tunnels.


De uitbreidende stad Rotterdam had behoefte aan dagelijkse levenbehoeftes als groente. Berkel en Rodenrijs groeide uit tot een belangrijk groentetuin voor stad. De tuinders vestigden zich langs vaarten, die zorgden voor afvoeren van de verse producten naar de stad. Door het station aan de Hofpleinlijn werd het dorp een forenzengemeente. Tussen alle nieuwbouw is de oude lintbebouwing nog zichtbaar met twee onder een kap woningen. De kruidenier is al lang ter ziele, maar de lichtbak met Van Nelle thee is overgebleven als herinnering. De tekst stationskoffiehuis aan een gevel dateert uit de tijd van een etablissement bij het voormalige NS-station. Helaas nu geen koffie meer.

Nelle Thee overgebleven als herinnering.


Berkel een Rodenrijs werd ooit bedreigd door de plassen ten noorden van het dorp, die ontstaan waren door het afgraven van turf. Voor de veiligheid werden deze plassen drooggemalen. Waar eens water was, staan nu megakassen in het landschap. De schoorstenen van de uit de kluiten gewassen stookgebouwen blazen continue rook uit. Bloemen hebben licht nodig, vandaar dat lampen ook overdag zorgen voor extra licht in de kassen.

Mega kassen gevuld met bloemen.



Een geraamte van hout houdt de sluis bij elkaar


Eenmaal bij de Rotte valt onze blik onmiddellijk op een soort houten geraamte op van de steeksluis Bleiswijkse Verlaat op. Het sluiscomplex is geheel van hout. Een jukconstructie boven de sluis in de zorgt voor stevigheid en houdt de houten wanden aan weerszijden op hun plaats. Aan beide zijden zijn in de sluis sluisdeuren opgenomen. Deze vorm is nog dezelfde als die van het eerste verlaat op deze plaats. Deze schutsluis dateerde uit 1774 na de droogmaling en was bedoeld om het peil te overbruggen tussen de hooggelegen Rotte en de lager gelegen polder bij Bleiswijk, ten behoeve van het economisch belangrijke transport per schip, van turf en later van agrarische producten.


De Steeksluis in de Beiswijkse

De sluis is al jaren niet meer in gebruik, maar heeft wel de status van Rijksmonument. De waterkering is wel altijd nog van belang om te voorkomen dat het Rottewater de polder in stroomt. In 2015 is het complex grondig gerestaureerd.
 Het is fascinerend om waar te nemen hoe het water zich verbreed en versmald. De Rotte ligt hoog. Rechts van ons kijken we uit open stroken water op terrassen die aflopen.
 De bruggetjes over de Rotte zijn allemaal nog in oude stijl.


De Steeksluis

De Eifeltoren

Het Hoge Bergse Bos ligt voor een deel ook echt hoog. De heuvels zijn kunstmatig aangelegd met sloopafval. Op het hoogste punt staat een uitzichttoren die men ook wel de Eiffeltoren van het Bergse Bos noemt. Bij helder weer is de Noordzee zichtbaar. Je kunt ook even een afdaling maken van de kunstskibaan. 
De route wordt opgesierd door opmerkelijke kunstobjecten. Met een beetje fantasie zijn het havenkranen.

Kunst die de Havenkranen uitbeeld

De stadsuitbreidingen van Rotterdam zijn gerealiseerd van de Rotte af. Langs de Rotte staat vooral lagere bebouwing. Na de viaducten van de snelweg en de spoorbaan ligt Crooswijk voor ons: een échte Rotterdam de wijk. Veel andere Rotterdams volkswijken waren eerst zelfstandige plaatsen voordat ze door Rotterdam werden opgeslokt. In Crooswijk ontstond het meest sappige Rotterdamse accent. Het is niet allemaal bebouwing: op het voormalige landgoed het Huis te Krooswijck hebben veel Rotterdammers hun laatste rustplaats gevonden. De rouwstoeten kwamen vroeger via een monumentale poort aan de Rotte de begraafplaats op, maar de ingang is nu aan de andere kant.

Weg langs De Rotte

Heineken aan de Rotte

In Crooswijk stond aan de Rottekade de Rotterdamse vestiging van Heineken. Honderd jaar is hier bier gebrouwen, maar in 1974 stopte Heineken met de productie, want de Rotterdamse vestiging was te klein voor het groeiende concern. In 1975 opende Heineken een megabrouwerij in Zoeterwoude.


Het voormalige kantoor van Heineken

Helaas is brouwerij zelf praktisch geheel gesloopt, ook de monumentale brouwzaal die ontworpen was door Willem Kromhout. Slechts de ziederij aan de Rotte is bewaard gebleven. Om de hoek staat aan de Crooswijkse Singel ook nog het kantoorgebouw van de brouwerij. Ook dit Rijksmonument met de naam Heinekenhuis is ontworpen door Willem Kromhout. Het pand is nu een bedrijfsverzamelgebouw. Er zijn initiatieven om in het Heinekenhuis een Rotterdamse broertje van de Heineken Experience in de voormalige Heineken brouwerij in Amsterdam te vestigen.

Langs de Rotte zien we vooral nog het vooroorlogse Rotterdam. Voorbij de Admiraal de Ruyterbrug veranderd het stadsbeeld drastisch met het centrum, dat na het bombardement opnieuw moest worden opgebouwd. Rotterdam kent schitterende moderne architectuur, maar de hoogbouw aan weerzijden van het Weena komt wat unheimisch over. Als nietige fietsertjes voelen wij daar ons daar toch wel verloren. De enorme punt van het Centraal Station lijkt ons vanzelf naar binnen te loodsen.

Een weg langs De Rotte

• Route informatie
• Routebeschrijving
• Horeca onderweg
• De Rotte
• Rotterdam Centraal Station
• Combinatie met andere routes door Rotterdam

Routeinformatie

Fietsroute: Toeristisch Overstap Punt Zwillbrock de Rottermeren
Land: Nederland
Provincie: Zuid-Holland
Lengte: 36 km
Beginpunt: Centraal Station Rotterdam
Eindpunt: Centraal Station Rotterdam

Routebeschrijving

Verlaat het station aan de voorzijde. Ga naar links en voor het Groothandelsgebouw weer links de fietstunnel onder de sporen door. Aan de achterzijde van het station is fietsknooppunt 34. Volg de knooppunten: 33, 32, 86, 15, 22, 21, 20, 19, 13, 18, 16, 97,27, 96, 95, 94, 9, 89, 88, 84, 76, 75. Weer voor het Centraal Station

Horeca onderweg

Opmerkelijk is dat je langs de route weinig horeca vindt. 
Je kunt natuurlijk ook voor vertrek koffie drinken bij het nostalgisch ingerichte Engels in het Groothandelsgebouw, maar let op: Rotterdam staat berucht om de fietsdiefstallen. De dieven slaan razendsnel toe. Plaats dus je fiets in de beveiligde stalling van het station. In deze stalling zijn ook fietsen te huur. Denk aan en legitimatie en een borgsom.

Knooppunt 20


Voorbij even voorbij dit knooppunt even linksaf het centrum van Berkel in. Daar is o.a. Brasserie Muller & Co. Alle dagen open. mullerenco.nl


Knooppunt 96


Restaurant Meerenbos aan de Rotte is in de herfst en de winter alleen op zaterdag en zondag open. www.restaurantmeerenbos.nl

Knooppunt 9


Als je over de brug even terug fiets naar links over de rechter oever kom je bij Café Oud-Verlaat. Op maandag gesloten.

De Rotte

De Rotte is een kenmerkende Veenwaterrivier van slechts 18 kilometer lengte die bij Moerkapelle begint. Door vervening moest de rivier steeds meer water opnemen. en zo ontstonden de verbredingen: de Rottemeren. Ooit stonden er 80 molens om het water uit de omringende polders in de Rotte te malen. Enkele van deze molens staan nog trots in het landschap.

De Rotte

Voor veel Rotterdammers is de Rotte een belangrijk recreatiegebied om er op de fiets, te voet of met een bootje op uit te trekken. Net buiten Rotterdam liggen aan de linkeroever de Bergse Bossen en aan de rechteroever de Zevenhuizerplas. Deze plas is ontstaan door zandwinning voor nieuwe Rotterdamse woonwijken is de jaren ’70. Rond deze plas zijn diverse stranden.

Rotterdam is vernoemd naar de Rotte. Na een aantal overstromingen werd in 1270 een 400 meter lange dam in de Binnenrotte aangelegd om het water van de Maas tegen te houden. Sluizen konden het water van de Rotte afvoeren in de Maas een constructie zorgde voor de doorgang van de bootjes. Op de dam ontstond al snel een kleine vissersnederzetting die groeide naar een havenstad. Rotterdam bleef beperkt van omvang, maar na de opening van de Nieuwe Waterweg in de 19e eeuw floreerde de haven van Rotterdam als kool. Haven na haven werd aangelegd en waren massa’s aan arbeidskrachten nodig. Veel arme landarbeiders uit vooral Brabant trokken naar de havenstad en Rotterdam kon zich rond het begin van de 20e eeuw een grote stad noemen. Voor de uitbreidingen werden delen van de Rotte gedempt. De oude spoorbaan over het viaduct naar Rotterdam-Zuid liep over de Rotte.

De haven van Rotterdam bleef groeien. In 1962 werd Rotterdam de grootste haven ter Wereld, maar in 2004 streefde Singapore de Maasstad voorbij. De oosterse stadsstaat werd op haar beurt overvleugeld door diverse Chinese havensteden. Rotterdam mag zich wel de grootste haven buiten Oost-Azië noemen.

De Havenactiviteiten verplaatsten zich naar het westen. De Maasvlakte steekt zelfs in zee. Rond de oude havencomplex verrees een scala aan moderne architectuur waarbij de hoogte niet werd geschuwd. 
Aan de Rotte merk je weinig van deze ontwikkelingen. Het landelijke karakter is redelijk behouden gebleven.

Natuurgebied rondom De Rotte

Rotterdam Centraal Station

Het nieuwe station, dat in 2014 is geopend, valt duidelijk op, ondanks dat het zeker niet het hoogste gebouw van de omgeving is. De punt van het station wijst naar de stad. Mensen in de omgeving worden als het ware het station binnen gezogen. De stationshal straalt ruimte uit en heeft de allure van de vertrekhal van een luchthaven. De perrons zijn breed, zodat de passagiers elkaar niet snel in de weg lopen, zoals naast de trappen. Door reizigers is Rotterdam uitgeroepen tot het beste grote station van Nederland.

Overigens heeft Rotterdam pas sinds 1957 een Centraal Station. De stad kende een aantal kopstations, van waaruit de diverse richtingen met treinen bediend werden. Zo kwamen de reizigers uit Amsterdam en Den Haag aan op station Delftsche Poort. Oorspronkelijk was dit een kopstation, maar in 1870 werd het spoor dwars door de oude stad getrokken naar de Maasbruggen richting Dordrecht en Antwerpen. 
Reizigers uit Utrecht kwamen aan op het kopstation Rotterdam Maas. Dit station lag aan de Maas op 400 meter ten oosten van de Willemsbrug.

Station Maas werd tijdens het bombardement op 14 mei 1940 volledig verwoest en Station Delftsche Poort raakte zwaar beschadigd. Dit noodlot was aanleiding om eindelijk te komen tot een Centraal Station. Na de oorlog werden de sporen vanuit Utrecht omgeleid naar het noorden van de stad met een boog naar Delftsche Poort. Naast Delfsche Poort werd in 1957 het eerste Centraal van Rotterdam geopend. Architect was Sybold van Ravesteyn, die ook diergaarde Blijdorp ontwierp. Rond de eeuwwisseling bleek het station al te klein. De tunnel naar de perrons was te krap en bovendien waren er geen liften. Veel Rotterdammers hadden grote moeite met de sloop van hun station. In het nieuwe station zijn een aantal elementen van het oude station terug gekeerd. Opmerkelijk is dat er meerdere stations van Ravesteyn zijn afgebroken, zoals Utrecht-Centraal en Den Bosch, maar Roosendaal, Vlissingen en Nijmegen staan er nog.

Overigens had Rotterdam nog een kopstation: Hofplein. Van dit station vertrokken de treinen via Pijnacker naar Den Haag. In 1908 reden op deze lijn de eerste elektrische treinen van Nederland. In 2007 is de Lijn omgezet naar Metro. Het laatste stukje naar het Centraal Station doet de Metro ondergronds. Ook het station Hofplein is afgebroken.

Combinatie met andere routes door Rotterdam

De stad zelf is uitstekend op de fiets te ontdekken. Rotterdam Tourist Information heeft diverse routes uitgezet. Het rondje Rotterdam van 10 km sluit uitstekend aan op het Rondje Rottemeren en je ziet een totaal deel van Rotterdam met een groot aantal hoogtepunten van de stad. Je kunt deze route voor € 1,50 afhalen bij Rotterdam Tourist Information in de stationshal of downloaden via rotterdam.info/ontdek-rotterdam/fietsen-in-rotterdam-regio.

Lees ook dit nieuws

Fietsrondje van de maand oktober: Zeist (40 km) The Party Group opent festivalterras in hartje Rotterdam Art Rotterdam 2022: 23ste editie van 10 tot 13 februari