Dordrecht ligt op een kruispunt van waterwegen. Bij de stad ligt het waterrijke nationale park De Biesbosch. Dordt, zoals de inwoners hun stad noemen, kent een rijk verleden. Maak op de fiets kennis met de combinatie van een historische stad en een uniek stukje natuur.

We moeten vanaf het station eerst door een paar buitenwijken van Dordt, maar als snel rollen onze banden door een groene strook langs de wijk Wittenstein, waar de koopwoningen erg gewild schijnen te zijn. Bij de Wieldrechtse Zee dijk duiken we de ruimte van de Louise- en Cannemanspolder in.

Dit gebied is sinds 2009 een recreatiegebied en maakt deel uit van de Nieuwe Dordtse Biesbosch. De Louise- en Cannemanspolder is een zeer geliefd gebied voor inwoners van Dordt om er een fietsrondje te maken. De polders zijn strak en de fietspaden kaarsrecht.

Bunkers herinneren aan de bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog

Naast het open polderlandschap is er 10 hectare bos aangelegd en er is een boomgaard met oude fruitboomsoorten ingericht. Verschillende poelen geven dieren en planten de ruimte. De combinatie van open landschap, bossen en kreken maakt de polder ook aantrekkelijk voor vogels. Het museum van de vogelwacht geeft een goed beeld van onze gevederde vrienden in hun natuurlijke leefomgeving.

Melk van imposante werkpaarden

Ook de shirepaarden voelen zich hier thuis. Deze imposante werkpaarden leken na de opkomst van de automobiel en de tractor overbodig. Het ras raakte bijna uitgestorven, maar gelukkig zijn deze reuzen onder de paarden herontdekt. Met liefde voor deze dieren zorgt de fokkerij de Grindheuvel voor nageslacht. Van de melk van de paarden maakt de Grindheuvel diverse lekkere producten. Deze kunnen we proeven in de rijkelijk begroeide theetuin van de Griendheuvel. Bijenkast laten zijn dat de gebied ook de herkomst is van andere natuurlijke producten. Achter een strook wilde natuur ligt de nieuwe Merwede. Een veerpont brengt ons naar de overkant. Welkom in Noord-Brabant!

Harmonie tussen water, land en dieren

De status van nationaal park is echt terecht. Zo dicht bij verstedelijkt gebied, maar zoveel ruimte met een prachtige harmonie tussen water, land en de dieren die hier leven. Het is een genot om langs alle kreken, moerassen en grote wateroppervlaktes te fietsen. Gelukkig staan er bankjes op de juiste plaatsen om en bij te gaan zitten en van het landschap te genieten. Dit is natuur waar we zuinig op moeten zijn. Een kudde grote grazers neemt een koel bad. Soms is het even de moeite waard om de fietsen neer te zetten voor een wandeling over een avontuurlijk paadje.

Via een muizengangetje komen we in het geheel met groen bedekte museum Natuurpoort. Op de pont krijgen we wederom een uitzicht vanaf het water voorgeschoteld. Vanaf de dijk komt de skyline van Dordrecht langzaam in beeld.

Mix van architectuur

De stad heeft duidelijk iets met water. De reden is natuurlijk dat Dordt zo ingesloten is door het water. Veel oude havenbekkens zijn nu jachthaven. De watertoren aan het Wantij is niet zomaar een gebruikelijke ronde toren. Het massieve bouwwerk uit 1882 komt over als een onneembare burcht. In de watertoren is nu een eigentijds hotel, omgeven door moestuinen waar ingrediënten voor de keuken van het restaurant worden geteeld.

De architectuur van de Drechtstad is vol contrasten: oud, industrieel monument, modern, wanstaltig en kneuterig. Deze mix geeft een fascinerend beeld. Dordrecht is een onderdeel van de Drechtsteden, maar Zwijndrecht, Papendrecht en Sliedrecht liggen aan de overzijde van het water, maar zijn onderling ook weer gescheiden door water. De waterbus is een efficiënte verbinding: ook voor fietsers. Bij de aanlegsteiger aan de Merwedekade varen de vaartuigen af en aan. Er blijkt zelfs een verbinding over het water naar Rotterdam te zijn.

De Groothoofdspoort straalt het rijke verleden van Dordt in volle glorie uit: ooit de grootste stad van ons land. De oorspronkelijk gotische poort dateert uit de 15e eeuw, maar in het begin van de 17e werd het rijkelijke versierde renaissance gebouw over de oorspronkelijke poort heen gebouwd. De koepel werd aan het einde van de 17e eeuw toegevoegd. Aan de Kuipershaven staan oude pakhuizen uit de rijke jaren rond de afgemeerde stoomschepen, maar ook vaartuigen uit de tijd van de zeilvaart. Deze windjammers brachten onder andere wijn uit Frankrijk. Op een van de pakhuizen in de Wijnstraat prijkt de naam Bordeaux.

De Synode van Dordrecht

De toren van de Grote Kerk staat scheef. Het oorspronkelijke plan was een toren van 108 meter hoog, slechts 4 meter minder dan de Dom van Utrecht, maar al tijdens de bouw bleek te toren te verzakken door de drassige ondergrond. Besloten werd om niet verder te gaan dan 65 meter. Heb geen vrees dat de scheve toren gaat omvallen, want tussen 1953 en 1973 vond er een restauratie plaats waarbij de scheefstand van 2,25 meter is gestabiliseerd door het aanbrengen van een nieuwe fundering van gewapend beton.

De Grote Kerk speelde een belangrijke rol in de reformatie ons land. Van 19 november tot 27 november 1618, 400 jaar geleden dus, vond hier de Synode van Dordrecht plaats, die een einde moest maken aan geschillen tussen diverse stromingen in de reformatie. Niet iedereen was het met het resultaat eens. Zeker tachtig predikanten weigerden de uitkomst te erkennen en vormden hun eigen kerkgenootschap: de Remonstrantse Broederschap. Tijdens de Synode van Dordrecht viel ook het besluit om de gehele bijbel uit het Hebreeuws en Grieks in het Nederlands te vertalen. In 1637 was de Statenbijbel een feit. Deze bijbel leverde een belangrijke bijdrage aan de eenheid en het karakter van de Nederlandse taal.

Er is weer leven in de brouwerij

In Dordrecht stond de oudste brouwerij van ons land, maar helaas kwam deze brouwerij de Sleutel in 1953 in handen van de alles opslurpende biergigant Heineken, die de afzet in de kroegen overnam, maar de brouwerij in 1868 op slot gooide. De panden kwamen in handen van een woningbouwcorporatie, die alle medewerking verleende aan een uniek project in deze historische locatie. Er is weer leven in de brouwerij. Stadsbrouwerij Dordrecht is een onderwijsleerbedrijf waar leerlingen uit het praktijk- en beroepsonderwijs samen met vrijwilligers handmatig bier brouwen. Als herinnering aan 400 jaar na de Synode brouwt de Stadsbrouwerij een speciaal Synode Dordt bier. Na onze fietstocht laten we ons een Schapenkopje van Stadsbrouwerij Dordrecht uitstekend smaken.

De Fietsroute

Route beschrijving

Horeca onderweg

De Biesbosch

Overige informatie

 

 

De Fietsroute

Fietsroute: Dordrecht en de Biesbosch
Land: Nederland
Provincie: Zuid-Holland en Noord-Brabant
Lengte: 42 km
Beginpunt: station Dordrecht
Eindpunt: station Dordrecht
Bij het station van Dordrecht zijn fietsen te huur.

Route beschrijving

Verlaat station Dordrecht centrumzijde. Met je rug naar het station linksaf langs de fietsenstalling. Na 400 meter rechtsaf 3/4 om rotonde heen. Je komt bij knooppunt 49, 48, 47, 82, 81, 85, 41, 42, 43, 2, 4, 22, 20, 8, 2, 43, 44, 83, 10, 11, 86, 87, 14, 88, richting 86. Je ziet het station voor je.

 

 

 

Horeca onderweg

• Tussen 42 en 43 theetuin bij de paardenmelkerij de Griendheuvel
• Bij 43 net voor de pont Herberg de Kop van het Land
• Tussen 20 en 8 is op het Museumeiland horeca
• Bij 8 De Brabantse Biesbosch (even een paar honderd meter van de route af)

De Biesbosch

De Biesbosch is een waterrijk gebied op de grens van Zuid-Holland en Noord-Brabant. Oorspronkelijk was het gebied een stuk land, maar in het jaar 1000 deden zware stormen het water van de zee steeds meer oprukken. Armen van de zee verbreedden zich. In de 13e werd het gebied ingedijkt en vestigden er zich landbouwers. De dijken werden echter slecht onderhouden en ook toen was er dreiging van de stijging de zeespiegel. Dijkdoorbraken kwamen regelmatig voor. Verantwoordelijken sloegen echter de ernstige signalen in de wind en dachten: “Het zal wel loslopen.”

Sint-Elisabethsvloed

Dat bleek vies tegen te vallen, want in de nacht van 18 op 19 november 1421 vond de Sint-Elisabethsvloed plaats. Tijdens deze noordwesterstorm braken op verschillende plaatsen aan de zeezijde de dijken en overstroomde de Groote Waard ten zuiden van de Biesbosch met zout water. Een jaar later brak de dijk bij Sleeuwijk onder druk van de hoge rivierstanden en stroomde veel rivierwater het gebied in. In de loop der jaren ontstond een ondiepe binnenzee met open water dat in stromen en geulen heen en weer trok met het getij. Dit was het begin van het zoete en zilte getijdengebied van De Biesbosch. De stad Dordrecht raakte door De Biesbosch en het Hollands Diep afgekneld van Brabant.

Tijdens de geschiedenisles op school werd ons voorgehouden dat tijdens de Sint-Elisabethsvloed meer dan 100.000 mensen zouden zijn verdronken. Nederland had toen nog geen 1 miljoen inwoners. Dat zou dus inhouden dat meer dan 10% van de bevolking van ons land zou zijn omgekomen. Latere schattingen gaan uit van 2.000 dodelijke slachtoffers. Wel zijn diverse plaatsen door het water verzwolgen.

De Nieuwe Merwede

In de 19e eeuwe kwamen grote veranderingen. Tussen 1850 en 1880 werd na jaren voorbereiding de Nieuwe Merwede aangelegd door grote stroomgeulen uit te graven, met elkaar te verbinden en alle zijgeulen af te dammen. Via deze 21 km lange kunstmatige riviertak stroomde het water van de Rijn (via de Waal) én, tijdelijk, van de Maas rechtstreeks naar het Hollands Diep. In 1904 werd de Maas afgedamd waardoor de verbinding met de Merwede gesloten werd. Het Maas ging nu via de nieuw gegraven Bergsche Maas en de bestaande Amer via een zuidelijkere verbinding.

Broedplaats van verzet

In de Tweede Wereldoorlog was De Biesbosch een belangrijk schuilplaats voor het verzet. Door het getijverschil van meer dan 2 meter veranderden de omstandigheden voortdurend. Plaatselijke leden van het verzet kenden het gebied op hun duimpje, maar de Duitsers durfden het gebied niet te betreden. In het najaar van 1944 was het gebied ten zuiden van De Biesbosch bevrijd. Gedeserteerde Duitse staken het Hollands Diep over, maar werden daar door het verzet opgepakt en overgedragen aan de geallieerden. Het verzet ging via De Biesbosch vaak heen er weer tussen bevrijd gebied en het bezette deel van ons land. Door de Duitsers gezochte mensen werden vanuit bezet gebied begeleid naar het zuiden en verzetsmensen namen voedsel en medicijnen mee terug.

Nauwelijks getij meer

Tijdens de Watersnoodramp in 1953 kwamen de droge delen van De Biesbosch weer onder water. Deze ramp was de directe aanleiding voor het Deltaplan. Dammen knepen de inhammen af van zee.

 

 

Sinds de uitvoeringen van de Deltawerken is er nauwelijks getij meer en ook geen instroom meer van zout water. De Biesbosch veranderde geleidelijk in een ondiep, laguneachtig zoetwatermoeras. Het hoogteverschil tussen platen en geulen werd minder en de biezenvelden, rietgorzen en wilgengrienden verruigden en ontwikkelden zich tot wilgenbossen. Er was bedreiging door inpoldering, schaalvergroting van de agrarische sector en vooral de gemotoriseerde watersport.

Nationaal Park

Om de natuur te beschermen kreeg De Biesbosch in 1994 de status van Nationaal Park. Tussen de knooppunten 20 en 8 kun je veel over De Biesbosch zien op het nieuwe museumeiland met het Biesboschmuseum. Er is een binnendeel, maar buiten is ook een schitterende maquette van de Biesbosch, waar door middel van sluizen open te draaien of te sluiten de waterstand kan geregeld worden. De Biesbosch in het klein.

Overige informatie over De Biesbosch

www.np-debiesbosch.nl
www.beleefdebiesbosch.nl

Overige informatie

Vanuit Dordrecht kun je meer fraaie fietsroutes maken; ook met de waterbus.

Stadsbrouwerij Dordrecht

De bieren zijn te koop aan de poort op werkdagen van 9 – 15 uur, met uitzondering van woensdag.
www.stadsbrouwerijdordrecht.nl

Voor verder informatie over Dordrecht: www.vvvdordrecht.nl en op hier op Verkeersbureaus.info