Wie kent in Duitsland de fietsroute langs de Rijn niet? Ook de Mosel Radweg is geliefd, maar de Rijn kent nog een zijrivier: de Main. Langs deze rivier met de scherpe bochten loopt de Main Radweg. Hoe prachtig deze route is, blijkt wel uit de vijf sterren waarmee de Duitse fietsersbond ADFC de Main Radweg heeft bekroond. En terecht, want het is zalig fietsen in dit langgerekte operettedecor van vakwerkhuisjes onder de hellingen vol wijnranken. Charmante steden als Würzburg, Bamberg, Kulmbach en Bayreuth nodigen uit. Plaatselijke wijn en ambachtelijke bieren maken het fietsfeest compleet.

Aschaffenburg, de eerste stad in Beieren, ligt net buiten het verstedelijkte gebied van de metropool Frankfurt. Veel inwoners voelen zich echter geen totaal geen Beier: “Wij zijn Franken en wij spreken verstaanbaar Duits.”.

“Wij zijn Franken en wij spreken verstaanbaar Duits.”

De stad heeft zwaar te leiden gehad tijdens de Tweede Wereldoorlog. Diverse monumenten zijn echter in oude luister hersteld. De Sandkirche lijkt een eenvoudig godshuis, maar in de kerk vallen de rijkelijke schilderingen van het plafond op.

Je moet eigenlijk op de grond gaan liggen om alles vanuit een juiste positie te bewonderen. Dit is het Rijke Roomsche Leven dat zich hier in het zuiden van Duitsland in volle glorie laat zien met een spoor van uitbundige kerken, kloosters, madonna’s en kruisbeelden langs de Main.

Tegen de heuvelwand van de Main prijkt het bombastische Schloss Johannisburg in het vroege ochtendlicht. Het bolwerk was opgetrokken als tweede residentie van de aartsbisschop van Mainz. Dit was het belangrijkste bisdom van het Heilige Roomse Rijk.

Van veel latere tijd is de Nickheimer Eisenbahnbrücke uit 1910. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog bliezen de terugtrekkende Duitse troepen alle bruggen over de rivier op, maar ze vergaten deze spoorwegbrug. Op 25 april staken de Amerikanen hier de Main over. Daarna begon een negendaagse slag om Aschaffenburg. Een van de oorzaken van de vele verwoestingen in de stad.

Overstromingen

Opmerkelijk is dat veel dorpen en stadjes met hun rug naar de Main liggen. Door de regelmatige overstromingen stonden lagergelegen delen langs de rivier regelmatig onder water. Wörth-am-Main heeft een beschermmuur langs de rivier.

Bij hoogwater sluit de stad vloeddeuren in de doorgangen naar de rivierkade. Een gedenkteken geeft aan hoe hoog het water hier heeft gestaan. Het aantal overstromingen is sinds de vorige eeuw aanzienlijk afgenomen. Een reeks van stuwdammen temt nu de rivier. Het dal wordt breder en vernauwd zich daarna weer. Een spel dat wij voortdurend tegenkomen.

Drie Mannekens Pis in Miltenberg

Brussel kent slechts een Manneken Pis, maar in Miltenberg staan maar liefst drie mannetjes naast elkaar wild te plassen. De middelste is kampioen ver-pissen.

Het stadje kent intieme pleintjes met kneuterige vakwerkhuisjes en spetterende fonteintjes, maar het betekent wel bonken op de kasseien. Het niet alleen bier en wijn wat de klok slaat. Café Mocha op de markt biedt versgebrande koffie.

Een aanleiding om onze tweewielers even te parkeren. Marktheidenfeld heeft wel een heerlijke promenade langs de Main. De knusse terrassen aan het water trachten opnieuw fietsers te verleiden.

Lohr-am-Main heeft een oplossing bedacht voor de hobbelige keitjes. Er is een smal strookje met effen stenen, maar fietsers moeten dit delen met kinderwagens en rollators. Ook dit stadje is stokoud. Alleen het Keiler Brauhaus is fonkelnieuw, maar het bier komt wel uit traditionele koperen ketels.

Vanaf nu zijn we in het centrum van de wijncultuur. Na de fietsdag staat in het Imhof Hotel ons een onvervalste Bocksbeutel in de koeler te wachten als welkom.

Heiligen op de brug

Bekende verschijning op de route is Johannes Nepomuk: ook wel bekend als de bruggenheilige, die bescherming moet bieden tegen de gevaren van het water. Zijn beeld staat op tal van bruggen maar ook wel bij de bron op een marktplein.

Op de oude Mainbrug van Würzburg staat de bruggenheilige niet alleen. Johannes Nepomuk heeft daar gezelschap van maar liefst 11 andere heiligen. Rond deze heiligen drinken de inwoners van de stad graag een glas wijn en genieten ondertussen ook van het uitzicht. Brüggen Schoppen heet dat in Würzburg. Men staat voor een glas in de rij.

Vanaf boven lijkt de Marienburg toe te kijken: een indrukwekkend complex met geschiedenis omgeven door robuuste bastions. De Marienburg is in de loop der eeuwen regelmatig verbouwd. In 1945 volgde de verwoesting. Pas in 1990 was de schade geheel hersteld. Een ander kolosaal bouwwerk is de Residentie. Dit monument prijkt op de lijst van Werelderfgoed van UNESCO. In Würzburg ontdekte Wilhelm Conrad Röntgen in 1895 de Röntgenfoto.

Wijnproeven tussen de rommelmarkt

Door een muizengaatje rollen onze banden het wijndorp Sommerhausen binnen. We kunnen ook biologische wijn proeven. Het is voorzichtig fietsen door de vele wijntestende meute in de nauwe straatjes.

Tussen de proeverijen is het charmante plaatsje gevuld met een grote rommelmarkt. Direct buiten alle drukte ervaren we weer de rust van de Main. Er staan bankjes genoeg om even te vleien en alles verwerken.

Tijdens vroege ochtenduren is het schouwspel op zijn mooist, als de nevelslierten langzaam optrekken. Vanuit het niets duikt aan de overzijde Kitzingen op.

Het uitzicht op de stad nodigt ons uit om de brug over te steken. Stadjes aan de Main stellen nooit teleur.

De Zwevende Madonna met de Rozenkrans

De route gaat een stuk van de Main af, maar we fietsen wel door de wijnranken. De gevel van het gebouw van het wijnboerengenootschap van Sommerach heeft iets van een kathedraal. Voor bezoekers organiseert het genootschap proeverijen en wijnwandelingen.

Vanachter de eindeloze wijnranken ontwaren we bij Volkach het knusse bedevaartskerkje Maria im Weingarten op de heuvel. Een kruisweg voert door de ranken naar boven. Pronkstuk van het kerkje is de Zwevende Madonna met de Rozenkrans. Op het marktplein van Volkach blaast de muziekkapel vrolijke deuntjes. Wijnliefhebbers genieten aan lange tafels van de plaatselijke specialiteiten.

Bamberg klein Venetië

De Main komt weer in beeld. Een pontje brengt ons naar de overkant. De barokstad Bamberg ligt niet aan de Main zelf, maar aan de zijrivier de Regnitz. De kade langs de rivier noemt men ook wel klein Venetië.

Het is heerlijk dwalen door de Altstadt. Door de universiteit zijn in de avonduren veel studenten op de been. Het beroemde lokaal van Schenkerla Rauchbier zit stampvol. Alles is gereserveerd: ook op de tafel voor ons staan keurig onze namen. Voor de studenten is dit geen probleem, want zij genieten staand op straat van de inhoud de bierpullen. Hoogtepunt is het oude stadhuis op de brug over de rivier. Het water stroomt driftig onder en langs al het moois door.

Wat is het sterkste bier ter wereld?

Voorbij Bamberg wordt de Main aanzienlijk smaller. Scheepvaart is niet tegenwoordig meer mogelijk. Wel is de rivier omgeven door plassen. Ontstaan door overstromingen. Pal voor Kulmbach staat we bij een waterkruispunt voor een dilemma. Vanaf links komt het water van de Weissen Main en rechts is het de Roten Main. Beide stromen vormen hier samen de Main, maar welke kiezen we? Er komt een compromis. We volgen de Witte Main naar de bron bij Bischofsgrün en gaan vandaar naar Bayreuth waar de Rode Main stroomt.

We snuiven de geur van bier op. Ook Kulmbach is een brouwstad door de beroemde Kulmbacher brouwerij met onder andere EKU 28 bier. De 28 slaat op het stamwortgehalte en niet op het percentage alcohol. De brouwerij noemde dit bier het sterkste bier ter wereld.

Er zijn echter veel sterkere bieren op de markt, maar de Kulmbacher brouwerij stelde dat deze niet voldoen aan de criteria van de Duitse Reinheitsgebot. Er is zelfs een “bier” van meer dan 50% alcohol op de markt, maar kenners zeggen: “Dat dit geen bier maar gedestilleerd.” Ook Kulmbach heeft een heerlijke Altstadt.

Omhoog op de voormalige spoorbaan

Voorbij Kulmbach rest van de Weissen Main niet meer dan een smal stroompje. Het is hier in een klap een stuk rustiger. Alle uitbundigheid met wijnproeverijen, terrassen en muziek zijn verdwijnen. Weg zijn ook de kolossale barokkerken, de kloosters op de hellingen en de heiligbeelden op de bruggen. Sinds de reformatie is het noordoosten van het voor de rest zo dominant katholieke Beieren protestants. Ook de ingetogenheid heeft haar charmes.

De uiteindelijke klim brengt ons in het Fichtelgebergte. Langs het smalle beekje dat nog altijd Weissen Main heet is het 9 kilometer. Het fietspad voert over een voormalige spoorbaan en gaat dus geleidelijk omhoog. Het uitgestrekte woud langs het wildstromende water is een denderend slotakkoord van ruim 500 kilometer langs de Main. Ons pad eindigt bij het voormalige station van Bischofsgrün. De bron zelf is niet per fiets bereikbaar.

Wagner-stad Bayreuth

We krijgen echter nog een geweldige toegift. Voor een deel over een voormalige spoorbaan gaan we door het Fichtelgebergte naar Bayreuth.

De stad van de beroemde Festspiele, ooit opgezet door Ricard Wagner. De componist kwam in 1871 naar Bayreuth, maar was niet tevreden over de mogelijkheden van het Markgräfliches Opernhaus met een overigens schitterende zaal in rococostijl vol tierelantijntjes.

Wagner besloot zelf een Festspielhaus te laten bouwen buiten de stad in het groen. Sindsdien vinden daar ieder zomer de Festspiele plaats. De bezoekers dragen steevast galakleding.

Het evenement kende zwarte bladzijden tijdens de nazitijd, maar waar was dat niet in Duitsland? Andere markante gebouwen zijn het oude slot en het nieuwe slot. De stad heeft een aangenaam verblijfsklimaat en er wordt veel gefietst.

Midden in de stad komen we het gootje met de Roten Main tegen. Een waardig einde van onze fietstocht.

De Main

De Main is een rivier van ongeveer 525 kilometer lengte in het zuiden van Duitsland. De Main kent twee bronnen: de bron van de Weissen Main is bij Bischofsgrün en de Roten Main ontspringt bij Creussen. Beide takken vloeien bij Kulmbach al snel samen. Bij Mainz mondt de Main uit in de Rijn.

De Main is belangrijk voor de scheepvaart. Het Donau-Mainkanaal bij Bamberg zorgt voor een verbinding tussen de Rijn en de Donau. Wij fietsten tegen de stroom in van Aschaffenburg naar Bischofsgrün en daarna door het Fichtelgebergte naar Bayreuth aan de Roten Main.

Dit is in Franken: het eigenzinnige noordelijke deel van de Duitse deelstaat Beieren, zonder Lederhosen. De route is goed bewegwijzerd. Je fietst vrij rustig en het wegdek is goed. In het oostelijk deel moet wat meer geklommen worden. Het gaat om relatief korte stukken. Behalve de laatste 9 kilometer naar Bischofsgrün. Een e-bike is voor velen een prima oplossing.

Zie de route op: www.mainradweg.com

Bier en Wijn

Beieren staat bekend om de bieren. Iedere plaats van betekenis heeft wel een eigen brouwerij. Paradepaardje is Bamberg, met maar liefst 10 traditionele brouwerijen. Tip: Schenkerla Rauchbier. Door de mout langdurig te branden smaakt dit edele vocht naar gerookt spek.

Franken biedt ook excellente wijnen. Veel hellingen langs de Main staan vol met druiven. In het westen zijn vooral rode wijnen en het oosten domineren de witte wijnen. Opmerkelijk is de Bocksbeutel: een fles met een afgeplatte ronde vorm. Tip: Franken Fürstl. Kallmuth Aspodill.

Je hoeft langs de Main de talrijke wijnstadjes met de vakwerkhuisjes niet op te zoeken. Ze komen vanzelf wel op je af. Het meest knusse wijndorp is Sommerhausen niet ver van de stad Würzburg.

Overnachten onderweg op de Main Radweg

Er is een ruime keuze om onderweg te overnachten: in hotels, pensions, jeugdherbergen, natuurvriendenhuizen en campings. Vaak staan deze aangegeven langs de route. De fietsroute loopt zelfs over diverse campings. Van elk hotel kun je op de kaart zien waar deze ligt en kun je direct boeking op e hotelwebsite. Voor onze lezers die graag via Booking boeken is die link ook aangegeven.

Handig is de website Bett&Bike van de Duitse fietsersbond ADFC met fietsvriendelijke overnachtingsmogelijkheden. Jouw fiets staat daar veilig en je kunt de accu opladen. Wij sliepen in onderstaande hotels.

Aschaffenburg, Hotel Wildermann

Voor het maken van een boeking bij Hotel Wildermann zie onderstaande kaart van Hotel Wildermann in Aschaffenburg of boek vertrouwd via Booking.com.

Dorfprozelten, Main Motel

Voor het maken van een boeking bij Main Motel in Dorfprozelten zie onderstaande kaart van Main Hotel of boek vertrouwd via Booking.com.

Gemünden-Langenprozelten, Hotel Imhof

Voor het maken van jouw boeking bij Hotel Imhof in Gemünden-Langenprozelten zie onderstaande kaart van Hotel Imhof of boek vertrouwd via Booking.com.

Sommerhausen, Weinhaus Öchsele

Voor het maken van een directe boeking bij Weinhaus Öchsele zie onderstaande kaart van Weinhaus Öchsele in Sommerhausen of boek vertrouwd via Booking.com.

Volkach, Hotel Tuchhaus

Voor het maken van een boeking op de site van Weinhaus Öchsele zie onderstaande kaart van Hotel Tuchhaus in Volkach of boek vertrouwd via Booking.com.

Bamberg, Hotel Tandem

Voor het maken van een boeking. direct bij Hotel Tandem in Bamberg zie onderstaande kaart van Bamberg met Hotel Tandem of boek vertrouwd via Booking.com.

Burgkunstadt, Hotel Drei Kronen

Voor het maken van een boeking, direct bij Hotel Drei Kronen in Burgkunstadt zie onderstaande kaart van Burgkunstadt of boek vertrouwd via Booking.com.

Bischofgrün, Hotel Puchtlers Deutscher Adler

Voor het maken van een directe boeking bij Hotel Puchtlers Deutscher Adler in Bischofgrün zie onderstaande kaart van Bischofgrün met daarop Hotel Puchtlers Deutscher Adler of boek vertrouwd via Booking.com.

Bayreuth, Hotel Lohmühle

Voor het maken van een directe boeking bij Hotel Lohmühle in Bayreuth zie onderstaande kaart van Bayreuth met daarop getoond Hotel Lohmühle of boek vertrouwd via Booking.com.

Eten en drinken langs de Main Radweg

Langs de route is ruime keuze: van een eenvoudige kiosk met wat tafeltjes en stoeltjes tot de allure van een chic restaurant met terras. Vergeet geen bezoek te brengen aan een Konditorei voor een Kaffee mit Kuchen. Jouw keuze voor gebak wijs je aan in de vitrine.

Fiets en trein

De fiets kan gemakkelijk mee in de trein naar Aschaffenburg en terug vanaf Bayreuth. Je kunt de Nederlandse pagina’s van de treinplanner van de Deutsche Bahn gebruiken voor het zoeken van een reisroute met fiets. Vink aan: “fiets meenemen mogelijk” https://int.bahn.de/nl

Voor de IC en de ICE moet je wel reserveren voor de fiets. Dit kan op grote stations in Duitsland en in Nederland bij: www.fiets-mee.nl , telefonisch bij NS-International of bij de buitenlandbalie op Amsterdam Centraal, Rotterdam Centraal, Utrecht Centraal, Arnhem Centraal of Schiphol. Op de perrons van Duitse stations staat aangegeven waar je met de fiets kunt instappen.

Zorg dat je tijdig aanwezig bent. Neem ruim de tijd om over te stappen. In regionale treinen kan de fiets zonder reserveren mee. Vaak is er veel ruimte. Ook terug van Bayreuth naar Aschaffenburg kan de fiets probleemloos mee in regionale treinen. Dit geldt eveneens voor de talrijke stations langs de Main. Je kunt ook de auto in de buurt van Aschaffenburg parkeren en vanaf je eindpunt teruggaan met de trein richting auto.

Lees ook dit nieuws

Ontdek de schoonheid van het Liebliche Taubertal op de fiets Fietsen en genieten over de Elberadweg in Saksen-Anhalt Fietsen langs de Elberadweg rondom Dresden NH Collection breidt verder uit in Duitsland met de opening en renovatie van 2 hotels in Frankfurt en Heidelberg. De bekendste fietsroute van Nedersaksen de Weser-Radweg is opnieuw de beste Ontdek themaland Duitsland op de Fiets en Wandelbeurs 2023