Afgelopen weekend bezochten 3520 mensen de Oude Kerk om opnieuw kennis te maken met het Vater-Müllerorgel dat de laatste vijf jaar in restauratie was. Het vernieuwde orgel trok zowel een festivalpubliek als kerkgangers, liefhebbers van minimal music en klassieke muziekliefhebbers.

De fondsenwerving voor de restauratie van het orgel en de muzikale festiviteiten van 11 & 12 mei zorgden voor een totaal resultaat van 1,7 miljoen euro. Het doel van het benefietdiner op 11 mei, het stichten van een nieuw muziekfonds, is voor 90% gerealiseerd. Hiermee worden in de toekomst nieuwe residencies en concerten georganiseerd met musici en geluidskunstenaars van internationale faam, in samenwerking met de top van de Nederlandse muziekwereld. Kortom: Amsterdam is een nieuwe, holistische muziektempel rijker.

Tijdens het benefietdiner en -concert met Nicolás Jaar en Philip Glass genoten 790 mensen van de eerste tonen van het gerestaureerde orgel. Glass roemde zowel de klank als de bespeelbaarheid: “de toetsen reageren heel direct, en het geluid is subliem, ook vanwege de uitmuntende akoestiek in de kerk. Ik houd ervan om hier te spelen.” Nicolás Jaars nieuwe compositie Voula voor twee orgels, een geluidsinstallatie en de ruimte van de Oude Kerk ging in première tijdens het benefietdiner op 11 mei. Op zondag 12 mei improviseerde hij ter plekke drie maal drie uur. “Het is een voorrecht om muziek te maken met het gebouw. De compositie is in een periode van één week en drie maal drie uur organisch uitgegroeid tot een Gesammtkunstwerk van gebouw, elektronica en beide orgels. Het leverde een geheel nieuwe manier van werken op, die ik meeneem de toekomst in.”
Wie een rondje om de Oude Kerk loopt, kan nog wat nagenieten van Playing the Cathedral. De komende maanden hoor je op het carillon van de toren muziek van Sweelinck op het hele uur, van Philip Glass op het halve uur, van Bach om kwart over het uur en om kwart voor het uur een fragment uit Voula, de nieuwe compositie van Nicolás Jaar.

Between Light

De komende weken volgt er meer nieuws. Tijdens het blauwe uur (het uur voor de zon onder is) klinkt in de kerk elke dag een llive soundscape voor orgels en speakers. Organist en componist Jacob Lekkerkerker speelt op het gerestaureerde Vater-Müllerorgel terwijl in de as van de kerk Between Light, het 25 meter lange lichtwerk van Children Of The Light, langzaam in beweging komt. De opgehangen lijn, natuurlijk gebogen door de zwaartekracht, lijkt te zweven. Het licht lijkt op het eerste gezicht statisch, maar al snel ontdek je een lange adem van veranderende perspectieven: het licht beweegt vloeiend in de verte, van je af, klaar voor een nieuwe ademtocht. De 24-minuten-sequentie is een uitgebalanceerde choreografie van zwaartekracht, tijd en ruimte. Het licht hypnotiseert, zet aan tot reflectie en maakt je bewust van het principe van verdwijnen en terugkeren, van dag en nacht, van het stabiele en betrouwbare ritme van zonsopgang en zonsondergang.

Het bij dit lichtkunstwerk ontwikkelde compositie-idee van organist en componist Jacob Lekkerkerker (1975) ontvouwt zich in de tijd, gedurende een periode van veertig dagen. Dagelijks, op het moment dat de zon onder gaat, speelt Lekkerkerker een live soundscape op het Vater-Müllerorgel, aangevuld met in de kerk geplaatste luidsprekers die het windgeruis van de orgelklank versterken. Luisteraars bepalen al luisterend hun eigen perspectief op klank in de ruimte van de Oude Kerk. De soundscape klinkt iedere dag bij zonsondergang en wordt dagelijks opgenomen. De veertig klanklagen die gaandeweg ontstaan vormen de basis van de uiteindelijke compositie.

De installatie Between Light is dagelijks te zien van 13 mei tot en met 21 juni van 10-18 uur in de Oude Kerk. De symbiose van geluid en licht is dagelijks rondom zonsondergang te ervaren van (ca.) 21:30 – 22:00 uur.