Het Drents Museum presenteert van 22 november 2014 tot en met 15 maart 2015 een tentoonstelling over de belangrijkste Russische kunstenaar uit de eerste helft van de twintigste eeuw: Kazimir Malevich (1879-1935). Na de succesvolle tentoonstelling ‘De Sovjet Mythe’ zullen zestig topstukken uit St. Petersburg naar Nederland worden gehaald, waaronder het wereldberoemde ‘Zwart Vierkant’ (ca. 1923) en zijn fameuze ‘Zelfportret’ (1933). De nadruk van deze solotentoonstelling ‘Kazimir Malevich – De jaren van de figuratie’ ligt op het latere en minder bekende, kleurrijke figuratieve werk van de kunstenaar, dat hij vanaf 1928 tot zijn dood in 1935 maakte. Daarnaast wordt een serie kostuums en ontwerptekeningen getoond, die hij maakte voor de avantgardistische opera ‘Victory over the Sun’ (1913). Verder zijn voor het eerst in Nederland zijn originele dodenmasker en dito hand te zien en wordt aan de hand van unieke foto’s en andere documentatie uit Malevich’ archief zijn persoonlijke verhaal verteld.
Figuratieve periode
Niet eerder in Nederland is er een solotentoonstelling gewijd aan deze beroemde Russische kunstenaar waarbij de nadruk op zijn figuratieve oeuvre ligt. Malevich maakte onder invloed van het Socialistisch Realisme schilderijen met het boerenleven als centrale thematiek. Het is de meest onderbelichte periode uit zijn oeuvre. Dat heeft onder meer te maken met het feit dat bijna zijn volledige nalatenschap na zijn dood via de erven Malevich in het State Russian Museum terecht kwam en door het communistische systeem nauwelijks buiten Rusland bekend was. Pas na de perestrojka (vanaf 1985) kregen deze schilderijen enige bekendheid.
Rijke stilistische ontwikkeling
In de tentoonstelling is de rijke stilistische ontwikkeling die Malevich voorafgaand aan de figuratieve periode onderging vertegenwoordigd. Zo wordt de bezoeker ter introductie aan de hand van enkele sleutelstukken meegenomen in de verschillende stijlperiodes van het impressionisme, symbolisme, kubisme en suprematisme. Hoogtepunt van deze inleidende serie werken is het volledig abstracte werk het ‘Zwart Vierkant’ (ca. 1923), dat als één van de bekendste werken uit de kunstgeschiedenis geldt. Vervolgens wordt de ontwikkeling van het figuratieve werk (dat deels geabstraheerd is) in uitgebreide omvang getoond. Zijn fameuze Renaissance portretten (vanaf 1933), waaronder zijn zelfportret, krijgen ruim de aandacht.
Internationaal Realisme in het Drents Museum
Het Drents Museum legt in verzamel- en tentoonstellingsbeleid uitdrukkelijk de nadruk op de figuratieve kunst in Nederland tot 1935 en na 1965. Deze tentoonstelling is de derde tentoonstelling in de serie ‘Internationaal Realisme in het Drents Museum’ na ‘Realisme uit Leipzig’ (2009) en ‘De Sovjet Mythe (2012-2013). De solo tentoonstelling over Malevich zal in slankere vorm eerst in het State Russian Museum in St. Petersburg en in de Pinacothèque in Parijs te zien zijn. Het Drents Museum zal als enige de expositie in volle omvang tonen.
Momenteel is er in het Stedelijk Museum in Amsterdam een tentoonstelling over Malevich en de Russische avantgarde te zien.
