ACI EUROPE (Airports Council International) en de International Air Transport Association (IATA) drongen er bij Europese regeringen op aan om alle reisbeperkingen op te heffen voor volledig gevaccineerde/herstelde personen die in het bezit zijn van een geldig Covid-certificaat – zoals geadviseerd door het nieuwe regime voor reizen binnen de EU dat in kracht vandaag.

Deze nieuwe regeling, uiteengezet in een aanbeveling van de EU-Raad die op 25 januari is aangenomen, is gebaseerd op de gezondheidsstatus van reizigers, in plaats van op de epidemiologische situatie van hun land of gebied van herkomst.

Onafhankelijk onderzoek

Onafhankelijk onderzoek (zie link in opmerkingen hieronder) uitgevoerd in Finland en Italië geeft inzicht in het ontwikkelen van een Europa-breed beleid voor het opheffen van beperkingen. Het onderzoek dat vandaag openbaar is gemaakt, bevestigt de validiteit van de reizigersgerichte benadering en benadrukt de inefficiëntie van de recente reisbeperkingen die zijn opgelegd door Europese landen om de risico’s voor de volksgezondheid en de samenleving van COVID-19 te verminderen.

Uit een nieuwe analyse van Oxera en Edge Health blijkt dat testvereisten vóór vertrek waarschijnlijk niet effectief zijn om de verspreiding van de Omicron-variant te stoppen of zelfs te beperken. De analyse van testbeperkingen die respectievelijk op 16 december en 28 december 2021 door Italië en Finland aan alle inkomende reizigers zijn opgelegd, maakte geen verschil voor de overdracht van Omicron-gevallen in die landen. Omgekeerd hebben de gevolgen van deze beperkingen, en met name de beperkingen van het vrije verkeer van personen, geleid tot aanzienlijke en onnodige economische problemen – niet alleen voor de reis- en toerismesector en hun beroepsbevolking, maar voor de hele Europese economie.

Cruciaal is dat het rapport ook laat zien dat

Het handhaven van de testvereisten vóór vertrek voor gevaccineerde/herstelde reizigers zal verder geen enkele invloed hebben op de toekomstige verspreiding van de Omicron-variant in Italië en Finland.

Het eerder opleggen van deze beperkingen – d.w.z. op de dag dat de Omicron-variant door de WHO als een probleem werd geïdentificeerd – zou de verspreiding ervan niet hebben gestopt en deze in Italië en Finland niet aanzienlijk hebben beperkt. Dit is inherent aan het feit dat varianten ruim van tevoren circuleren voordat ze worden geïdentificeerd, wat de reden is waarom zowel de WHO als het ECDC reisbeperkingen over het algemeen als niet effectief beschouwen.

Het feit dat beide landen nu hun testvereisten vóór vertrek opheffen, is zeer welkom. Er blijven echter zorgen dat:

Beide landen hadden ze veel eerder kunnen opheffen, of ze hadden ze in de eerste plaats helemaal kunnen vermijden – er moeten lessen worden getrokken om herhaalde economische schade te voorkomen zonder dat dit gevolgen heeft voor de volksgezondheid.

Terwijl Finland de beperkingen voor alle inkomende gevaccineerde/herstelde reizigers heeft opgeheven, heeft Italië dit alleen gedaan voor inkomende reizigers uit de EU/EER. Dit moet nu worden uitgebreid tot alle inkomende reizigers, aangezien het geen gezondheidsvoordeel oplevert om deze stap nog langer uit te stellen.

Nu de nieuwe regeling voor reizen binnen de EU/EER vandaag in werking treedt, en in het licht van de robuuste gegevens die nu openbaar zijn gemaakt, dringen ACI EUROPE en IATA er bij de landen die blijven afwijken van het gemeenschappelijke EU-kader op aan om zich er snel aan aan te passen . We roepen met name de regeringen van Oostenrijk, Cyprus, de Tsjechische Republiek, Litouwen en Malta op om deze kwestie met spoed aan te pakken en onnodige en schadelijke beperkingen op te heffen.

Daarnaast zijn er geen dwingende redenen waarom gevaccineerde/herstelde reizigers aan een ander regime zouden moeten worden onderworpen, of ze nu binnen de EU/EER reizen of uit andere landen komen. Het is nu dringend dat de EU-Raad zijn verouderde aanbeveling voor reizen naar de EU (vanuit derde landen) in overeenstemming brengt met de nieuwe regeling voor reizen binnen de EU/EER die vandaag van kracht wordt.

“Het nieuwe regime voor reizen binnen de EU/EER is terecht om zich te concentreren op een ‘persoon-gebaseerde benadering’ en om te erkennen dat zowel gevaccineerde als herstelde reizigers niet aan enige beperking mogen worden onderworpen. Maar het hebben van gemeenschappelijke EU-regimes heeft staten er tot dusver niet van weerhouden hun eigen weg te gaan. Dit moet stoppen. We hebben nu verder bewijs – reisbeperkingen hebben een aanzienlijk effect – maar het is niet op de volksgezondheid, maar op de economische stabiliteit en het levensonderhoud. Kortom: ze doen meer kwaad dan goed”, zegt Olivier Jankovec, directeur-generaal van ACI EUROPE.

“Het onderzoek maakt duidelijk dat de onvermijdelijke vertraging bij het identificeren van nieuwe varianten ervoor zorgt dat transmissie al plaatsvindt door de opgelegde tijdreisbeperkingen. Het is het klassieke geval van het sluiten van de staldeur nadat het paard is vastgelopen. Het in stand houden van tests voor gevaccineerde passagiers lijkt daarom volledig ineffectief vanuit gezondheidsoogpunt, maar schaadt het vertrouwen van de passagiers en de nationale economieën. Dit laatste onderzoek zou regeringen het vertrouwen moeten geven om de EU-aanbeveling volledig uit te voeren, zodat Europa weer in beweging kan komen”, aldus Conrad Clifford, plaatsvervangend directeur-generaal van de IATA.