Op 7 juni opende het Rijksmuseum van Oudheden de mini-tentoonstelling ‘Scannen voor Syrië’. Die laat zien hoe Nederlandse onderzoekers reconstructies maken van drieduizend jaar oude Assyrische kleitabletten. De originelen, opgeslagen in museumdepots in Raqqa (Syrië), zijn tijdens de recente burgeroorlog verloren gegaan.
Het gaat om materiaal uit het Assyrische fort van Tell Sabi Abyad, waar tot 2010 Leidse archeologen werkten. Ze vonden er de honderden kleitabletten met waardevolle informatie over het reilen en zeilen in het fort. Van een aantal exemplaren is destijds een mal gemaakt en nu er geen originelen meer zijn, blijken die goud waard. Met nieuw ontwikkelde technieken zijn ze gescand en geprint, waarmee de unieke informatie uit de spijkerschriftteksten alsnog bewaard blijft. ‘Scannen voor Syrië’ is te zien tot en met 28 oktober 2018.
Kleitabletten uit Tell Sabi Abyad
Tussen 1986 en 2010 hebben Nederlandse archeologen van het Rijksmuseum van Oudheden en de Universiteit Leiden onderzoek gedaan op Tell Sabi Abyad, een belangrijke vindplaats in Noord-Syrië. Bij de opgravingen van een Assyrisch fort ontdekten ze honderden waardevolle kleitabletten met teksten in spijkerschrift. Die geven een gevarieerd beeld van wat er daar rond 1200 v.Chr. zoal gebeurde. In veel gevallen gaat het om administratie, maar ook valt te lezen dat er iemand in de gevangenis zat voor tovenarij, er bij onderlinge handelstransacties vaak met de dood gedreigd werd, en dat er 40 liter bier nodig was voor het feestje van de grootvizier. ‘Scannen voor Syrië’, in twee vitrines op de vaste afdeling ‘Nabije Oosten’, besteedt aandacht aan dit onderzoek op Tell Sabi Abyad en laat originele voorwerpen zien van de opgraving, mallen en prints van verloren kleitabletten en een 2D/3D scanner. Zo beoogt de presentatie een beeld te geven van het belang van nieuwe technieken, om oudheden voor de eeuwigheid te kunnen bewaren.
Waardevolle samenwerking
De tentoonstelling ‘Scannen voor Syrië’ komt voort uit het gelijknamige project van de Technische Universiteit Delft, the Leiden-Delft-Erasmus Centre for Global Heritage and Development, en faculteit Archeologie van Universiteit Leiden, waarbij archeologen en technici samenwerken om te zoeken naar manieren om beschadigd en verloren cultureel erfgoed digitaal te bewaren. Zij ontwikkelden een techniek om de mallen van Tell Sabi Abyad te scannen en de verdwenen kleitabletten te reconstrueren. Het grootste probleem dat de onderzoekers hadden, was dat de meeste scanmethodes uitgaan van een bol voorwerp, terwijl een mal een negatief (hol) is. De nieuwe methode is niet alleen geschikt om dit soort voorwerpen te scannen, ze kan ook door kleitabletten heen kijken. Dit is met name belangrijk als het tablet nog is omgeven door een ‘envelop’ van klei. Zonder deze te beschadigen kan het tablet nu gelezen worden. Het project ‘Scanning for Syria’ is gefinancierd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) binnen het programma van het Creatieve industrie – KIEM project.
Voor liefhebbers en specialisten is er in het museum op 7 juni, de openingsdag van ‘Scannen voor Syrië’, het symposium ‘Archaeology of the future’, over digitale manieren om beschadigd en verloren cultureel erfgoed te bewaren en reconstrueren (gratis bij museumbezoek).
Lees elke dag het laatste nieuws
Ontdek dagelijks gratis een samenvatting met het laatste toeristische nieuws van wereldwijde bestemmingen, hotels, vliegmaatschappijen en touroperators.
"*" geeft vereiste velden aan
