Aan de Maas bij Roermond liggen een paar heerlijke oude stadjes. Pontjes brengen ons naar de overkant, van Maasstadje naar Maasstadje.

Santiago de Compostela 2285 km geeft een bordje als we net de Roer via de oude Steenen Brug in Roermond harte overgestoken zijn. Voor ons ligt de voormalige Voorstad Sint Jacob, genoemd naar vroegere kapel op de lange pelgrimsroute naar Spanje.

De kapel ging in 1580 door oorlogsgeweld ten tijde van de Tachtigjarige Oorlog ten onder.

De Voorstad bestond zeker al in de 14e eeuw en werd toen nog ‘Over de brug’ genoemd.

Het deel dat tot Roermond behoorde bleef toen beperkt tot het plein en de Vismarkt. De Voorstad werd vooral bevolkt door vissers en arme mensen. Toch was hier nogal wat te doen. Zo waren er herbergen, waar vermoeide reizigers wanneer de stadspoorten al lang dicht waren konden rusten. Pas in de 18e eeuw werden de vestingwerken om de voorstad heen gelegd.

Al in 1348 meldden geschriften over een brug over de Roer, maar in 1764 verzwolg het watergeweld tijdens een overstroming de oude brug. Roermond viel destijds onder Oostenrijk en het was Keizerin Maria-Theresia die persoonlijk de bouw van de nieuwe brug bekostigde. De officiële naam is daarom Maria-Theresiabrug, maar in de volksmond gebruikt men nog vaak de naam Steenen Brug.

Tot in de jaren ’80 ging er nog autoverkeer over deze brug. Daarna ontwikkelde de Voorstad tot een trendy woonwijk. Namen van etablissementen als eetcafé Faubourg St. Jacques duiden op de route naar Santiago
.

Ook trendy zijn de nieuwe kades langs de Maas met een keur aan plezierjachten. De plassen, die zijn ontstaan door de massale ontgrindingen, zorgden voor een ware boom in de pleziervaart. Het waterrijke gebied is vooral in trek bij onze Oosterburen, omdat op veel Duitse meren geen gemotoriseerde vaart is toegestaan.

Clauscentrale

Unheimisch staat de Clauscentrale in het landschap. We lijken er recht op af te fietsen, maar pal voor de koeltorens en schoorstenen maken we een scherpe bocht. De centrale is in eigendom van de Duitse RWE. Een aantal jaren geleden is deze centrale stilgelegd, omdat kolencentrales goedkoper zijn dan gascentrales. Duitsland wil van de kolenwinning af en kiest voor gas. Vooral de bruinkool is erg vervuilend en de open mijnbouw, de zogeheten dagbouw heeft gezorgd voor enorme gaten in het landschap. Zo is het dorp Garzweiler volledig opgeofferd.

Nu is de voorbereiding aan de gang om de productie van de Clauscentrale in 2020 weer op te starten. Nederland wil van het gas, vooral vanwege de bevingen in Groningen. Voor deze centrale is echter geen Gronings gas nodig. Het productiebedrijf kan ook draaien op Russisch gas.

De haven van Maasbracht is niet alleen gevuld met plezierjachten, maar ook met beroepsvaartuigen. De opening van het Julianakanaal bracht grote verandering in het eens zo kalme dorp aan de Maas. Bij Maasbracht kwamen de sluizen van het Julianakanaal naar de Maas. Maasbracht groeide hierdoor uit tot de op een na grootste binnenhaven van Nederland. Schepen lagen aan de kade te wachten op lading. Wachtende bemanning zocht in deze tijd vertier in een van de kroegen langs het water. Massaal zong men mee met de schunnige liedjes van Amsterdammer Henk Mossel met zijn accordeon. Maasbracht kreeg er ineens tal van inwoners bij, want veel bemanningsleden hadden geen vast woonadres en schreven zich te Maasbracht in. Ze zochten niet allemaal het café op, maar in het oerkatholieke dorp kwamen voor de binnenvaarders van elders uit het land hervormde en gereformeerde kerken.

Nu gaat de verdeling van de lading digitaal. Schepen liggen dus aanzienlijk korter aan de kade. Een deel van de plaatsen wordt nu ingevuld door pleziervaart. Aan de kade zijn nog tal van horecabedrijven. Echter nu meer ingesteld op het toerisme.

Vesting Stevensweert te sterk voor de Prinsen van Oranje

Over de sluizen van het Julianakanaal fietsen we op een smalle strook land tussen het kanaal en de Maas. Ingeklemd tussen een oude Maasmeander en de hoofdstroom van de Maas ligt het vestingstadje Stevensweert. Ooit een belangrijke strategische plek. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog bouwden de Spanjaarden het oorspronkelijke dorp om tot vestingstad: een aarden wal met zeven bastions. De Spanjaarden hadden succes en wisten de Prinsen van Oranje buiten de poorten te houden. Bij de Vrede van Munster in 1648 bleef Stevensweert Spaans, maar tijdens de Spaanse Successieoorlog sloeg de Republiek der Zeven Provincien in 1702 toe. Stevensweert kwam bij de Republiek. Stevensweert heeft tot op heden zijn zevenhoekige omtrek en geometrische stratenpatroon behouden. De originele vestingwal werd in 1874 geslecht.

In 2007 werd begonnen met de reconstructie van een klein deel van de vestingwerken aan de hand van historisch kaartmateriaal aan de noordzijde van Stevensweert. We maken een lus langs deze constructie voordat we het geïsoleerde stadje binnenfietsen. Het voormalige gemeentehuis trekt onze aandacht, maar dit is dan ook een ontwerp van niemand minder dan de Roermondse architect Pierre Cuypers van het Rijksmuseum en het Centraal Station in Amsterdam.

Vraag het aan Rose-Marie

Even buiten het stadje brengt een pontje ons naar het Belgische Ophoven aan de overkant van de Maas. Op een prachtig punt blinkt het terras van Hotel Spaenjerd aan de Maas. In dit etablissement is ook het VVV-kantoortje. De gezellige Rose-Marie geeft vol overgave uitleg: “Let op, er is een nieuw fietspad langs de plas richting Thorn.” Wil je iets weten, vraag het aan Rose-Marie.

De bokken en de geiten van het witte stadje

Met deze wijsheid van Rose-Marie koersen we af op de torenspits van de Kruisbasiliek van Sint-Michiel, die hoog boven het witte stadje priemt. Deze kerk is als contrast niet wit. Pierre Cuypers voerde in de 19e een ingrijpende renovatie uit en richtte ook de toren op. We moeten even op de keitjes in de pedalen, want Thorn ligt op een heuvel.

Thorn is niet altijd wit geweest. De heuvel boven het moeras bleek in 990 een ideale vestigingsplaats voor een abdij. Rond de abdij ontwikkelde zich een stadje met veel adellijke dames. In 1795 vielen de Franse Revolutionairen ons land binnen en verdreven niet alleen de kloosterlingen, maar ook de dames van stand uit Thorn. Arm boerenpersoneel trok in de huizen. Napoleon maakte een einde aan de Franse Revolutie, maar kwam wel met de vensterbelasting. Hoe meer en hoe groter de ramen, des te meer belasting. De bewoners begonnen massaal met het verkleinen en het wegwerken van vensters. Om de sporen te verbergen bedekten ze de huizen met een dikke laag witte kalk. 
Thorn is volledig in de greep van de rivaliteit tussen de twee befaamde harmonieorkesten: de Koninklijke Harmonie van Thorn en de Harmonie Sint Michaël. In de volksmond de bokken en de geiten. De rivaliteit zorgt voor een splijtzwam in het sociale leven. Je bent in Thorn een bok of een geit. Slechts op één dag in het jaar vindt er een verbroedering plaats: op de Aswoensdag na het carnaval tijdens de Geitebok.

De ouder kern van Wessem

Sfeer treffen we ook in het Maastadje Wessem, dat al in 1118 stadrechten kreeg. Tot 1966 ging de pont hier heen en weer. Vanaf dat jaar kon het verkeer over de Maasbrug van de A2. Het verleden van Wessem valt nog volop waar te nemen aan de vestingachtige opbouw. We dwalen even door de historische kern met een netwerk van straatjes, verhard met maaskeitjes. Een groot deel van de oude bebouwing is bewaard gebleven. Het geheel is dan ook geklasseerd als beschermd stadsgezicht. De gotische Sint Medarduskerk dateert oorspronkelijk uit het jaar 946. Nadat oorlogshandelingen in 1944 de kerk grotendeels in puin veranderde, volgde in 1948-1951 het herstel. De toren ging enkele meters meer naar het westen en werd ook iets hoger. Wederom strijken we neer op een terras: deze keer aan de Maaskade.

Pontje Biej Ool Euve

De Maas meandert voor Roermond flink, daarom opende in 1972 het Lateraalkanaal Linne-Buggenum evenwijdig aan de Maas, maar met veel minder bochten. We fietsen over de grote sluizencomplexen, die laten zijn hoe sterk het snelle verval van het water door het afsnijden van de bochten is. Aan de overkant krijgen een indruk van de oppervlakte van de plassen die zijn ontstaan door de ontgrinding. Net als in het begin van ons rondje krioelt het hier van de pleziervaartuigen en de oevers lijken vol met recreatiewoningen. Het pontje “Biej Ook Euve” brengt ons over de Maas. Voor ons ontwaren we de toren van de Sint-Christoffelkathedraal in Roermond. Bij de Maria-Theresiabrug verleidt het terras van het vermaarde café de Verleiding ons voor een échte Alfa. ” ’t Beer van Limburg … dat preuf ste, ” luidt de slagzin van deze traditionele Limburgse familiebrouwerij.




De fietsroute

Routebeschrijving

Fietsenverhuur


Vaartijden van de pontjes

Horeca onderweg

Roermond leent zich om een nachtje te blijven

Meer fietsen rond Roermond

 

 

Routeinformatie

Fietsroute: Maasstadjes bij Roermond
Land: Nederland en België
Provincie: Nederlands-Limburg/Belgisch-Limburg
Lengte: 52 km
Beginpunt: Station Roermond
Eindpunt: Station Roermond

Routebeschrijving

Voor het station linksaf de Willem II Singel op. Knooppunten 17, 64, 82, 13, 81, 27, 15, 36, 37, 40, 10, 39, 1, 22, 21, 53, 52, 42, 35, 84, 92, 82, 64, 17, richting 86, maar na 700 meter is het station.

 

 

 

Fietsenverhuur

• Op het station van Roermond zijn alleen ov-fietsen te huur. Houders van een ov-chipkaart kunnen de functie ov-fiets op hun kaart laden.
• Rijwielhuis Roermond heeft diverse types fietsen te huur. Iedere dag open, zaterdag en zondag tot 17:00 uur. Kruisherenstraat 8 (vlakbij het station) Telefoon 0475-35 00 85. rijwielhuisroermond@gmail.com.
• Tweewielerservice Jack Teuwen in de wijk Merum www.tweewielerservice.nl.

Vaartijden van de pontjes

Pontje naar Ophoven Dit fietspontje vaart vanaf 10:00 uur. April en oktober: alleen in de weekeinden. Mei, juni, juli, augustus en september: iedere dag. Van november t/m maart vaart het pontje niet. https://www.rivierparkmaasvallei.eu/nl/veerpontjes Veerpont “Biej Ool Euver”. Dit fietspontje vaart vanaf 11 uur: in april en oktober alleen op vrijdag, zaterdag, zaterdag en zondag; in mei, juni en september niet op maandag en dinsdag; in juli en augustus dagelijks. Raadpleeg: www.oolderhuuske.nl/552/biej+ool+euver. Denk aan kleingeld voor de overvaart!

Horeca onderweg

• 10: op de kade van Maasbracht heb je keuze.
• Na 39: in Stevensweert heb je keuze
• 22: De Spaenjerd Hotel, café, met terras in Ophoven net over het pontje. Dagelijks over vanaf 9 uur, Mooie plek. www.maashotels.be/de-spaenjerd
• Na 21 : in het witte stadje Thorn heb je ruime keuze.Voor 42: in Wessem heb je keuze op de Maaskade. Vermaard is het Maasterras van Restaurant Pont restaurantpont.nl/
• Na 84: Café Kanters met groot terras net aan de overkant van het pontje van Ool. Maandag gesloten. cafekanters.nl

Roermond leent zich om er een nacht te blijven

Hotel Roermond****
Nieuw viersterren hotel tegenover het station. Riante kamers Het hotel heeft een fietsenstalling. Stationsplein 9. t: 0475-31 65 48. www.hotelroermond.nl/nl

B&B de Roermondse Beleving
In het geboortehuis van Pierre Cuypers, niet ver van het station. Fietsen kunnen ‘s avonds en ‘s nachts binnen, overdag in de stationsfietsenstalling Hamstraat 20B 06-30300155 www.deroermondsebeleving.nl

 

 

B&B Check Mate
Sfeervol design met riante kamers. Aan de zuidkant van het centrum op slecht een paar minuten van het station. Fietsen kunnen binnen. Zwartbroekstraat 17. t: 06-47089365 checkmateroermond.nl/nl

Camping Hatenboer
Net voorbij de brug over de Maas. Grote camping met ook een jachthaven. Hatenboer 15 t: 0475 -336727 www.hatenboerroermond.nl

Natuurkampeerterrein Raayerhof. Net ten noorden van Roermond op 5 km van de route. Open vanaf ca 8 maart – eind oktober. Leuk terrein met zeer aardige eigenaren. Raaystraat 10, vlakbij het gehucht Boukoul. Swalmen (gemeente Roermond). 0475-502868, 06-20033061 www.raayerhof.nl

Meer fietsen rond Roermond

Bij de VVV Midden-Limburg is informatie over meer fietsroutes. Je kunt ook een Pierre Cuypers wandeling maken. Loop even binnen in het kantoor op de Markt 17 in Roermond.