Mangroven. We hebben er allemaal wel eens van gehoord. Desondanks vormt dit stukje natuur voor velen van ons nog een grote onbekende. Slechts 0,3% van het landoppervlak van de planeet bestaat uit mangroven en dat alleen in de tropen, langs de kust, op plaatsen met warm zeewater en een niet te sterke branding. Maar de mangroven verdwijnen beetje bij beetje omdat de mens de gebieden in beslag neemt.
Zoute en natte bodem
Waarom mangroven?
Een mangrove bestaat uit bomen en struiken die groeien op een zoute bodem die ook nog eens regelmatig wordt overspoeld door de zee. De wortels van de bomen reiken tot in het water en tussen de takken en de wortels schuilen talloze diersoorten. Deze bijzondere bossen zijn niet alleen mooi maar hebben ook een paar belangrijke functies.
Kraamkamer voor de vogels en vissen
Ten eerste vormt een mangrove een kraamkamer voor de vele vogel- en vissoorten die hier leven. Veel vogels verschuilen zich tussen de veilige takken om te broeden of om volwassen te worden. Tussen de bomen, onder de lange wortels in het water, hebben allerlei jonge vissen de kans om veilig op te groeien totdat ze groot genoeg zijn om het bos te verlaten.
Dan steken ze de ondiepe lagunes over om via een opening in het koraalrif de zee te bereiken. Het is een reis die overigens maar weinig visjes overleven. Grote jagers als haaien en barracuda’s liggen op hun gemak te wachten tot hun kleine prooien nietsvermoedend aan komen zwemmen. Slecht 1 op de 10.000 visjes haalt veilig de open zee. Dit geeft wel aan hoeveel jonge vis er in het mangrovegebied opgroeit.
Blik onder water op Bonaire
Vernietigende werking
Een 2e functie van het bos is dat het de erosie tegengaat. Het beschermt de kust tegen golfslag en zelfs tegen de vernietigende werking van een eventuele tsunami. Een 3e functie van de mangrove is het filteren van vies en zanderig regenwater dat van de hoger gelegen gebieden naar zee sijpelt.
Flamingo’s in de mangrove van Bonaire
In de mangrove
Afrika, Azië en Midden-Amerika kennen hun mangrove gebieden. Ten noorden van Lac Bay op het eiland Bonaire staat een beschermd mangrovebos waar verschillende soorten mangrovebomen voorkomen. Op Martinique, een Frans eiland in dezelfde Caribbean, is het mangrovebos ook een natuurreservaat. Beide bossen kun je voor een deel bezoeken met een gids en een kano en je kunt er op sommige plekken zelfs snorkelen om de vissen en de boomwortels onder water te ontdekken.
Mangrove in Martinique
Beschermde mangrove in Belize
In Belize bevindt zich een mangrove van 235 vierkante kilometer die wordt beschermd door Burgers’ Zoo in samenwerking met een zusterdierentuin in Zwitserland. In dit prachtige gebied wordt 24 uur per dag gepatrouilleerd en veel dieren- en plantensoorten kunnen hier dankzij deze bescherming voortbestaan. Tapirs, jaguars, pekari’s, bultkrokodillen, zeekoeien, vlinders en witte ibissen zijn enkele van de vele bewoners van dit natuurreservaat. Delen van de mangrove buiten het beschermde gebied hebben inmiddels al plaats moeten maken voor de mens en zijn volledig verwoest. Dankzij de donateurs en de inspanningen van Burgers’ wordt het beschermde deel van de mangrove behouden.
Schatten van zeekoeien in Burgers’
Mangrove in Burgers’ Zoo
In de Arnhemse dierentuin is in de afgelopen zomer ook een heuse en jonge mangrove ontstaan. Na een tropisch regenwoud, een oceaan en een woestijnlandschap is dan nu de mangrove geopend voor de bezoekers. Voordat je er bent word je bij de ingang van het park welkom geheten door een groep enthousiaste en speelse pinguïns die geen enkele affiniteit hebben met een mangrove maar wel laten zien dat de zoo nog veel meer diversiteit te bieden heeft. Iets verderop staan de portretten van de vier generaties natuurliefhebbers die het park leid(d)en, van Johan Burgers in 1913 tot Alex van Hooff vandaag.
Het ontvangstcomité van de dierentuin
Vier generaties ware natuurliefhebbers
Centraal-Amerikaans sfeertje
Verwelkomd door een Centraal-Amerikaans sfeertje betreed je de mangrove. In een vochtig tropisch klimaat schieten jonge mangrovebomen hier wortel, kruipen krabben langs de waterkant, vliegen allerlei gekleurde vlinders zorgeloos om je heen en komen zeekoeien je begroeten wanneer je met wat geduld voor een grote ruit plaats neemt. Boven en onder water kijk je hier je ogen uit in een klein wereldje dat echt nog in wording is. In de loop van de tijd zullen er nog meer diersoorten worden geïntroduceerd. Het is een prachtig project dat ook nog eens oprecht aandacht vraagt voor de wereldwijde kap van de mangrovebossen.
De mangrove in aanbouw
Burgers’ Zoo is de aangewezen plek om een mangrovebos te ervaren, te ruiken en te voelen zonder urenlang in een vliegtuig door te hoeven brengen. Het ligt gewoon dicht bij huis met als extra voordeel dat je de rest van de dag je ogen nog steeds uitkijkt terwijl dieren uit allerlei werelddelen voor je langs lopen, vliegen of zwemmen. Dankzij de vele overdekte gedeeltes is het een unieke dierentuin waar je zowel in de zomer als in de winter urenlang plezier en verwondering kunt beleven. Het is een ontdekking in eigen land.
De Arnhemse mangrove vandaag
Lees elke dag het laatste nieuws
Ontdek dagelijks gratis een samenvatting met het laatste toeristische nieuws van wereldwijde bestemmingen, hotels, vliegmaatschappijen en touroperators.
"*" geeft vereiste velden aan
