In de Duitse hoofdstad ontkom je niet aan de geschiedenis, en met name niet aan de wereldgebeurtenissen van de 20e eeuw. De stad is te groot om in korte tijd te ontdekken, maar je wordt hoe dan ook geconfronteerd met de tweede wereldoorlog en met de koude oorlog. Berlijn zal er altijd de sporen van blijven dragen.

Topographie des Terrors

Topographie des Terrors

De aanzet naar de tweede wereldoorlog wordt op indrukwekkende wijze uiteengezet in Topographie des Terrors. Deze foto-expositie is gratis te bezichtigen op de plaats zelf waar vanaf de jaren ‘30 het hoofdkwartier van de SS en de Gestapo was gevestigd. Van die gebouwen zijn nog slechts de funderingen over, gelegen tegen resten van de muur die jaren lang de stad en de wereld verdeelde. Met grote foto’s worden de terreur en het barbarisme van de nazi’s getoond terwijl maquettes laten zien hoe de stad er uitzag in die jaren.

Niet veel verder ligt onzichtbaar en onbereikbaar de bunker van Hitler. Op de plaats waar zijn lichaam werd verbrand, worden nu auto’s geparkeerd.

Reichstag

De Reichstag, waar het Duitse parlement zetelt, was zwaar beschadigd na de oorlog en is geleidelijk gerestaureerd. Uiteindelijk kreeg het een imposante glazen koepel. Tegenwoordig kun ja vanaf de Reichtag via het park Tiergarten naar de Brandenburger Tor lopen, een oude stadspoort uit de 18e eeuw met daar bovenop het beeld van een vierspan. De daarachter gelegen lange boulevard Unter den Linden nodigt uit om te flaneren en zowel oude als na-oorlogse gebouwen te ontdekken. De Humboldt universiteit en het beeld van keizer Friedrich komen zo aan je voorbij.

Brandenburger Tor

Vierspan vanuit Tiergarten

Checkpoint Charlie

Tussen 1961 en 1989 kon je de wandeling niet zomaar maken omdat de stad door een genadeloze muur werd gescheiden in een oostelijk en westelijk deel. De koude oorlog was op z’n hoogtepunt en oude bondgenoten die samen Duitsland hadden bevrijd stonden met de wapens in aanslag tegenover elkaar. In die tijd kon je als buitenlander van de Amerikaanse sector naar de Sovjet sector rijden via Checkpoint Charlie, in de Friedrichstrasse.

Checkpoint Charlie

Van de controlepost van weleer en de sluizen voor voertuigen is niet heel veel meer over, maar een klein wachtgebouw staat nog steeds symbool voor de onderdrukking van toen. Het naastgelegen Mauermuseum is een uitgebreid bezoek waard. Het staat vol met voorwerpen en foto’s die herinneren aan de vele ontsnappingspogingen die vanuit het oosten zijn ondernomen sinds de bouw van de muur.

Mauermuseum

KaDeWe

Berlijn nodigt vandaag uit tot een bezoek, of het onder winterse sneeuw is of onder een comfortabele zomerzon. Oost en west lopen in elkaar over en van de muur is weinig meer te zien. De naam van een groot en exclusief warenhuis, KaDeWe oftewel Kaufhaus des Westens, doet nog terugdenken aan die periode. De rijkdom van het westen kwam er sterk naar voren. De zesde verdieping van dit warenhuis is een absolute aanrader. Het staat vol met delicatessenwinkels en voedingsconcepten. Verorber daar bijvoorbeeld bij Hummer de gegrilde staart van een langoest uit Cuba om vervolgens nog wat na te tafelen in de champagnebar.

KaDeWe

En wanneer je de stad bezoekt, dan is het Westin Grand een prachtig hotel om te verblijven. Het luxueuze gebouw werd twee jaar voor de val van de muur opgeleverd in het toenmalige oosten. Het is een ideale uitvalsbasis naar tal van monumenten die op loopafstand liggen, omdat het aan de Friedrichstrasse en vlak achter Unter den Linden ligt. Je bent ook zo op de Gendarmenmarkt met daarop het Concertgebouw en twee op elkaar lijkende kerken van meer dan driehonderd jaar oud. Gelukkig is niet alles vernield tijdens de luchtaanvallen en de artilleriebeschietingen van de tweede wereldoorlog.

Westin Grand

Gendarmenmarkt

Berlijn is niet zomaar een stad. Het is vooral een belevenis en een beleving. Belevenis omdat je overal wordt verwonderd door gebouwen, kunst en monumenten. Beleving omdat de geschiedenis die onlosmakelijk is verbonden met deze stad je hoe dan ook overrompelt en zelfs soms beklemt.